Nieuwe Tijdinghen/1623 036

Martius, 1623. 36.

Nieuwe Tijdinghe wt Engelant Met Tijdinghe wt Duynkercken, ende van Embden in Vrieslandt.

Eerst Ghedruckt den 24. Meert, 1623.

[houtsnede: schip met Neptunus]

T’Hantwerpen, By Abraham Verhoeven, op de Lombaerde veste inde gulde Sonne.

[blz. 3]

Nieuwe Tijdinghe wt Duynkercken van Meert.

Den kloecken Biscayn A. Zanchez soo hy in zee wesende in de wedercompste van onse Schepen die dry prijsen mede brochten ende over de vijff andere te gronde gheseth hadden, alleen sonder prijs was, heeft aen den Admirael Michiel Jacopsen versocht dat hy noch wat ter zee soude moghen blijven want het hem te groote schande soude wesen alleen sonder buyt t’huys te comen, d’welck hem toeghestaen sijnde is wt gheweest op een schip d’welck wt Boloignien naer Hollandt wilde vaeren, vol Spaensche waren, want de Hollanders desen treck ghebruycken om dat sy den Spaenschen handel qualijck connen derven, doen alles onder den Deckmantel van andere Landen. Zanchez dan sulckx ontdeckt hebbende is den Coopvaerder Meester gheworden ende heeft hem hier in ghebrocht, het [blz. 4] is een Schip rijckelijck ghelaeden ende voert 10. stucken, elcken Maet soude wel 300. Croonen voor Buyt hebben.

Noch Tijdinghe wt Duynkercken vanden 15. Meert, 1623.

Ghisteren is hier eenen Schipper van Douvres comen die den Doorluchtighen Prince van Walles overghevoert heeft, die hy vijfftich pont sterlinckx ver-eert heeft zijn leven lanck.

De Enghelsche die hier nu veel passeren houden voor vast dat eer zes Jaeren Engelandt geheel Catholijck sal wesen, overmidts den grooten affkeer des Coninckx ende Prince van de Puriteynen d’welck al Louter Calvinisten zijn als de Gomaristen in Hollandt al t’samen volcxken ghenoech bekent.

Michiel Jacops onsen Admirael is weder gisteren hier voorby op het Fort aen ghepasseerdt met eenen nieuwen Prijs van 70. Last Rogghe. De Arme Broeders mochten corts noch wel wat anders aen loopen.

Tijdinghe Wt Londen in Engelandt.

t’Sedert dat den Prince van Walles des Coninckx Sone van hier vertrocken is den 27. Februarij naer Vranckrijck, ende soo naer Spagnien, soo worden nu hier toe ghereet gemaeckt [blz. 5] thien schoone Conincklijcke Schepen met veel Gheschudts oppe, ende seer Heerlijck verchiert int toerusten der Schepen, de welcke seer rijckelijck verghult worden.

Ende op elck van dese Schepen sullen wesen 800. mannen, brenghen te samen 8. duysent mennen wt.

Daer worden noch toegherust 4. Coffardye Schepen, met twee Pinassen oft Jachten heel fraey, men meynt dit alles dienen sal om de Infante te haelen, het sal noch wel teghen Mey wesen eer dit alles verdich sal sijn.

Tijdinghe wt Reghensborch.

Men heeft hier de keyserlijcke Propositien in alles toe gheslaghen. Den Heere Mons de Tilly soude commissie hebben ghecreghen den Mansfelder te vervolghen, ende de Rijcx-Steden door de Hollanders allenskens overrimpelt van hun ontweldighen. Hier mocht wel een wonder spel aff comen.

Sijne Keyserlijcke Majesteyt heeft aen die van Praghe ontboden zijnen wil te wesen haest derrewaerts te comen, maer wilt voor al hebben dat de Woorden-Dienaers t’sy van wat seckte sy oock zijn het Landt sullen ruymen.

Ende dat alle Cloosterlijcke ende Geestelijcke [blz. 6] ghoederen sullen in handen van hunne wettighe Possesseurs ghestelt worden, midts hy van zin is sijn recht te ghebruycken dwelck hy verhaelt heeft over datse met Louter gheweldt der Waepenen verwonnen sijn.

De afflijvicheyt vanden Bisschop van Bamberghen ende Wirtzenburch heeft aen alle goede een groote droefheyt ghecauseert want het voorwaer een alsulcken goeden Prince is gheweest dat de werelt niet en scheen weerdich te zijn langher sulckx te ghenieten. Hy heeft zijne Keyserlijcke Majesteyt teghens de Beemsche Rebellie doorghaens met zes Duyzendt wtghelesen mannen gheholpen, ende sijne Landen teghen de Brandt-stichterijen van Mansfelt dapperlijc beschermt.

Het was een man naer het hert Godts van een singuliere Heylicheydt ende groote Penitentie, als onder andere dat hy den gheheelen Vasten noch Visch noch andere spijse en ghebruyckten dan alleen Kruyden der aerde, hy sliep gemeynlijck op een naeckte Bancke ofte Berders. Hy wasten ghemeynlijck selffs in persoon de voeten van veele Arme menschen die hy selffs ooc spijsden.

Teghens den nacht dede hy zijn gheheel Hoff [blz. 7] verghaederen tot een ghemeyn Ghebedt, hy besocht de hutten vande Arme luyden int besonder niet min dan oft hy een gemeyn Pastoor hadt gheweest, de selve troostende, oock met groote Aelmoessen. Hy hadde gheboden datmen hem alle daghe den Lyst vande Ghevanghenen ende Misdedighen van alle beyde de Bisdommen soude thoonen, ende int corte sich te verwittighen van hunlieder Processen. Hy dede t’allen wie het oock waer, de Lichte Vrouwen door den Scherp-Rechter publicquelijck castyden ende ten Lande wt leyden. Waer deur die landen int midden van alle dese Troubelen van Godt in hunnen fleur bewaert zijn, ende onbevleckt van alle ketterijen die daer ghemeynlijck den eersten voet nemen daer de oneerbaerheyt den vrijen Toom heeft.

Tijdinghe wt Amsterdam.

De reste van onse Schepen comen allenskens van de Custen van West-Indien t’huys ghedropen. Ende maeckt hier een deerlijck aenzien dat sy noch Zout noch eenighe andere waeren mede en branghen. Sy hebben de Custen soo besedt ghevonden dat de Spaigniaerts hun niet de wil en hebben gheweten dan Cruyt en Loot.

Int aborderen van een plaetse hebben sy over [blz. 8] de 80. Ghasten verloren. Dit alleen maeckt de West-Indische verzinde Schipvaert gheheel hersseloos, al hoe wel men te voren wel sach dattet al maer ghemaeckte mannekens en waren, om het slecht volck het gelt wt de Borse te kloppen.

Tijdinghe wt Emden vanden lesten Februarij 1623.

Hier zijn twee vande Heeren Staeten gheariveert, de Borgherije wenschtsche voor duyzent Duyvelen al hoe wel hun gheveysen is oft sy als Kackx quamen om de ongehoorde Schelmstucken van Mansfeldt in onse Landen te beletten. Maer zoude inder daet hunne pretensie wesen dese Canaille met den Rooff van Naeburighe ende Bondtghenootighe Landen opghequeckt tot hunne dienst voortaen te obligeren voor ettelijcke Maenden als den voorighen Jaers geschiedt is, Godt gheve desen trouweloosen hoop op het gherinckxste yewers aen den wercke comen mach.

F I N I S

V.C.D.W.C.A.