Pagina:Album der Natuur 1861.djvu/479

Deze pagina is proefgelezen
63
WETENSCHAPPELIJK BIJBLAD.

Groote zonnevlek.—Den 20 Junij j.l. nam de heer tissot, op het observatorium der Polytechnische school te Parijs, de maat van eene zonnevlek, die zelfs met het bloote oog gemakkelijk zigtbaar was. Hij bevond, dat de lengte dezer vlek 54° bedroeg, hetgeen beantwoordt aan iets meer dan zesmaal de straal onzer aarde of 40 millioenen meters. Over twee derden dezer lengte bedroeg de gemiddelde breedte ongeveer 16'. Deze afmetingen zijn die eener opening, waardoor gemakkelijk twee bollen, zoo groot als de aarde, zouden gaan, terwijl zij nog alleen betrekking hebben tot de donkere kern en de zeer breede halfschaduw daarin niet begrepen is. (l'Institut, 1861, p. 228.)

 

Invloed van den nervus vagus en den n. laryngeus superior op de bewegingen van het diaphragma.Weber, budge en anderen hebben aangetoond, dat prikkeling van den n. vagus het getal der hartslagen vermindert en zelfs de zamentrekkingen van het hart opheft. Later (1855) heeft pflueger ontdekt, dat galvaniseren van de uit de onderste knoopen van den sympathicus ontspringende nervi splanchnici de peristaltische beweging der dunne darmen doet ophouden. Maar bovendien had reeds in 1848 traube bevonden, dat, wanneer men de beide nervi vagi aan den hals doorsnijdt en dan de centrale snede-uiteinden galvaniseert, het diaphragma ophoudt zich te bewegen. In de Comptes rendus der Académie des Sciences, (Tom. LII, pag. 754) lezen wij thans eene mededeeling van Dr. j. rosenthal over dit laatste onderwerp. Hij heeft bevonden, dat de nervus laryngeus superior (die, gelijk men weet, uit het onderst gedeelte van den plexus nodosus nervi vagi ontspringt) eene analoge werking uitoefent. Galvaniseert men den n. vagus beneden den oorsprong van n. laryngeus superior door een inductie-stroom van matige sterkte, dan trekt zich het diaphragma krachtig zamen, zoodat zijne welving bijna geheel verdwijnt. Doch prikkelt men den van het strottenhoofd losgeprepareerden en tot zijn oorsprong uit den vagus geïsoleerden laryngeus superior, dan verslapt het diaphragma en welft zich zoo hoog mogelijk. Bij zeer zwakke stroomen ziet men, in het 1e geval eene versnelling, in het 2e eene vertraging der ademhalings-bewegingen. Bij zeer sterke stroomen neemt men steeds stilstand van het diaphragma waar, maar nu eens tetanisch dan eens paralytisch, om 't even welke zenuw geprikkeld is.—R. besluit: 1°. dat er in den vagus beneden den oorsprong van den laryngeus superior zenuwdraden zijn, wier door het verlengde merg gereflecteerde prikkeling een stilstaan van het diaphragma in den zamengetrokken toestand (dus bij de inademing) veroorzaakt; 2°. dat in den laryngeus superior zenuwdraden zijn, wier prikkeling de werking opheft van het in de medulla oblongata gelegen zenuwcentrum van het diaphragma (point of noeud vital van