|
THEO VAN DOESBURG †
C. E. M. Küppers, in de kunstwereld bekend als Theo van Doesburg, is 47 jaar oud, overleden te Davos, waar hij genezing zocht van asthma.
30 Augustus 1883 te Utrecht geboren, wilde hij eerst tooneelspeler worden, doch is zich daarna op ’t schilderen gaan toeleggen. In 1910 verscheen zijn „De maskers af” teekeningen met tekst. De laatste jaren schijnt hij zich meer aan de architectuur te hebben gewijd, ten minste hij was een getrouw medewerker van Bouwbedrijf waarin hij de moderne architectuurstroomingen buiten onze grenzen, speciaal Frankrijk, Spanje, Polen, Rusland, Tsjecho-Slowakije behandelde.
Onze Parijsche correspondent schrijft:
Rusteloos was van Doesburg in den zin van inquiet. Dengene, die hem reeds in de jeugd leerde kennen, bleef dit niet verborgen. Op een leeftijd, wanneer anderen knap nog, aan andere dingen denken, maakte van Doesburg den indruk, zich reeds op psychologische vraagstukken af te tobben. Een zoeker is hij heel zijn leven gebleven.
Schilder was hij en bouwmeester, decorateur (tot zekere hoogte) en schrijver, propagandist en apostel. Hij was een wandelende paradox: een individualist, die met het individualisme in kunst brak, een vrijbuiter, die een modern snobbisme wellicht onbewust aanwakkerend, een nieuwe geestesdiscipline zocht op de wijze van de picturale en architectonische waarden.
Zonderlinge dingen kwamen uit zijn handen, een abstracte codetaal van schematische kleurvlakken.
Van Doesburg behoorde tot de groep, waartoe van Tongerloo en de vroegere dadaisten gerekend kunnen worden. Uit deze laatste groep is het surrealisme voortgekomen. Voor Tristan Tzara en medestanders had hij waardeering.
Als de stichter van de Stijl-groep zal de naam van Doesburg blijven leven. Zijn tijdschrift van denzelfden naam „stormde beeld” gelijk hij zelf.
Van den bij Parijs gevestigden schilder zijn eenige werken uitgevoerd en hij o.a. placht op de tentoonstelling van de opperonafhankelijken in te zenden.
Blijkbaar heeft hij het onmogelijke gewild. Moedwillig overschreed van Doesburg de grens, die onherroepelijk de muziek van de plastische kunsten scheidt. Wie zijn werk zag geraakte bezwaarlijk van een innerlijke noodzaak overtuigd.
|
