Bredero/Het weten en wijs syn
LIEDEKEN.
Stem : Ick ly in ’t hert pijn ongewoon,&c.
Het weten en wijs syn sou my in alle delen
Seer veel verschelen,
Het weten leert kunst-greep, ampt, recht spreken, en helen,
Na bootsen spelen.
Veel krijght die schrand’righ leest
Verschiet van boecken,
Maer achtmen wijsheyd meest,
Ment moetse inden Geest
By Gode soecken.
De pronck-kennis en yd’le roem van veel te weten,
Maeckt ons vermeten,
En leyder! om goet-wordingh wy niet eens en sweten,
Maer God vergeten.
Wy soecken ’t valsche schijn
Voor ’t goede wesen,
Al wert van ick en mijn
De schaduw niet maer ’t zijn
Voor ’t best gepresen.
De liefdeloose harsen-kunt pooght steets te pralle
Met schoon te kallen,
Doch ware wijsheyts hooghste punt soeckt God in alle
Meest te gevalle.
Wie die in sich bevijnt,
Die sal bemercken,
Dat woorden-kunst is wijnt,
Want ’t meeste nut verschijnt
In goede wercken.
De eersucht drijft verwaende lien tot hoogh te spreken
Voor slechte leecken,
Doch eenvoudelijck slecht en recht berou te preken
Doet meer af-breecken
En schricken van het quaet,
Jae gantsch verlaten,
Daer d’ander ’t vollick laet
Verwondert: want ’t verstaet
Niet watse praten.
Wat baert datmen soo seer verkeert de tijt verquisten
In schoolsche twisten?
Al waer men schoon soo schrift geleert, dat wy ’t al wisten,
Ten maeckt geen Christen;
Maar wel die sabbatteert
Van eygen wanen,
Van sonden en begeert;
Die selfs doet ’t geen hy leert,
Die kan vermanen.
Het mont-geswets, kijf-lust, woord-strijd noch ’t bitter schelden
Die stichten selden,
Maer baren felle nijt, weer-wraeck en straf vergelden
Van ’t geen hen quelden.
Verkeerden van ’t gemoet,
Die last’ren garen
Het geen een ander doet,
Het sy dan quaet of goet,
Syn dat leeraren?
Ghy meesters kloeck, vloeiend en rijck in wetendheden
Van rijm en reden,
Dijn pont, dijn licht, dijn Hemel-gaef wilt toch besteden
Tot nut en vreden,
Jaeght uyt dijn eygen hert
Dijn huys-vyanden.
Maer meest siet elck te vert,
En blijft in ’t aertsch verwert
Met onverstanden.