De Katholieke Illustratie/Jaargang 1/Nummer 1/De wapenschouwingen van Junij 1867

De laatste dagen van Jerusalem De wapenschouwingen van Junij 1867 (1867) door P. Ch. Smit

De Katholieke Illustratie, jrg. 1, nr. 1 (1867), p. 3.

Martinus van Velden
Uitgegeven in 's-Hertogenbosch door Administratie van de Katholieke Illustratie (uitg. door Henri Bogaerts).
[ 3 ]

DE WAPENSCHOUWINGEN VAN JUNIJ 1867.

Sedert den bloedigen slag van Sadowa verkeert Europa in een zonderlingen toestand van spanning. Sedert den vrede van Praag wapent Europa zich met koortsachtigen haast.

Ieder voelt den grond dreunen onder zijne voeten, zoowel in de maatschappelijke als in de zedelijke orde. Ieder gevoelt dat nog slechts het voorspel gespeeld is van een vreeselijk drama.

Sedert het vertrek der Franschen uit Rome, verwacht men met snijdend ongeduld in den val van de wereldlijke magt der Pausen, den ondergang van het Katholicisme. Die gebeurtenis schier door de geheele wereld gehoopt of gevreesd maar stellig verwacht, voorspeld en berekend, is nog niet gevolgd. Rome valt niet van zelf!

Sedert de resultaten van het naaldgeweer het politieke evenwigt verbroken hebben, steunt het vertrouwen der dijnastiën niet meer op „God en mijn volk” maar op kruid en lood.

Europa is ondermijnd, de maatschappij ontworteld; een vulkaan kookt onder de grondslagen der orde; zigtbare en onzigtbare magten wapenen zich, want er moet eene uitbarsting volgen, en intusschen is er een wapenstilstand, de rust die den storm voorafgaat.

De magten der aarde tellen en wegen hare krachten in onderlinge naijverige vergelijking, en in de zedelijke orde versterken zich de gelederen van het licht en de duisternis, in wapenschouwingen van geloof en ongeloof, van liefde en haat.


Den 6 Junij hield keizer Napoleon III, in het bosch van Boulogne, eene luisterrijke wapenschouwing ter eere van zijne naijverige mededingers naar de wereldheerschappij, toen tijdelijk zijne hooge gasten, den keizer van Rusland en den koning van Pruissen; terwijl eene menigte van souvereinen en vorsten als satellieten die grootheden omstuwden.

Vijftig à zestig duizend man keurtroepen, geoefend in het vuur van praktijk en theorie, gewapend met de nieuwste en beste verdelgings-gereedschappen, aangevoerd door zes maarschalken van Frankrijk, beroemd en befaamd als krijgsoversten, mannen als Canrobert, Regnauld de St. Jean d'Angely, Niël, Randon, Mac-Mahon en Bizaine gaven in prachtige défilé's, bewonderingswaardige frontwendingen en schitterende charges, aan de naijverige vreemde souvereinen, in het schouwspel ter hunner eere aangelegd, eene onmiskenbare demonstratie, dat Frankrijk nog niet, voornemens is den eersten rang onder de militaire natiën in te ruimen aan een gelukkigen mededinger.

De twee millioen toeschouwers, waarop men de aanwezige menigte begroot, konden toen veilig de gevolgtrekking maken, dat de vrede der wereld minder dan ooit verzekerd is.

God weet wat er omging in de hersenen van dat groepje stervelingen, die potentaten, in wier handen soms het lot der volken schijnt gegeven te zijn en die daar, schijnbaar vreedzaam, in haat en nijd, in afgunst en achterdocht vereenigd waren om elkanders krachten te… bewonderen! Immers de kern van dat groepje werd gevormd door Napoleon III, Alexander II, Friedrich Wilhelm I, vorst Gortschakoff, graaf von Bismarck en verdere korifeën en belhamels der tegenwoordige staatkunde.


Eenige dagen later toonde de koning van Pruissen, te Berlijn teruggekeerd, in eene schitterende revue ter eere van den keizer van Rusland gehouden, dat ook Pruissen een leger, aanvoerders en verdelgingsmiddelen heeft. De indruk van de revue in het bosch van Boulogne moest een weerdruk hebben, en keizer Alexander kon over Warschau naar Petersburg terugkeeren met de overtuiging, dat de vrede in Europa minder dan ooit, verzekerd is.

De Engel des verderfs moet gegrimlacht, hebben bij die wapenschouwingen.


Den 17 Junij hield een Nederlandsch prelaat, Mgr. Wilmer, de bisschop van Haarlem, als pelgrim te Rome, in het Colosseum eene revue over 700 Nederlandsche zouaven.

Dáár schitterden geene bajonetten en wapenrustingen; daar dreunde de grond niet onder de charges der kavallerie en de evolutien der batterijen; daar klonken geen commando's, maar daar klopten harten van geloof en liefde; daar klonken woorden van gebed en zegening. Dáár waren geen millioenen nieuwsgierigen als toeschouwers, maar ontelbare verheerlijkte Martelaren, wier bloed dien grond geheiligd had in drie eeuwen van vervolging, zagen met welbehagen neder op die soldaten des Geloofs, die Nederland het, voorregt had te schenken ter verdediging van den stoel van Petrus.

De Zouaven zijn Neêrlands schoonste eerebladzijde in de onsterfelijke geschiedenis der regering van Pius den Heilige.

Den 29 Junij, op den achttienhonderdsten verjaardag van den marteldood der Apostelen Petrus en Paulus, hield de 256e opvolger op den apostolischen Stoel, Pius IX, eene revue, de luisterrijkste, over de gelederen der strijdende Kerk.

Welke wereldsche krijgsmagt, welke wereldheerschappij, al telde zij met millioenen, kan er vergeleken worden met die onberekenbare som van magt en kracht, van orde en tucht, vertegenwoordigd door vijfhonderd kerkvorsten, van alle punten der aarde te zamen gekomen, om zich op het graf van den H. Petrus te scharen om den heiligen grijsaard van het Vatikaan.

Vijfhonderd Opperherders, niet gehoorzamende aan het commando van een alleenheerscher, maar luisterende naar de stem der Liefde; vrijwillig en ongedwongen afstand en tijd, gevaren en ontberingen trotserende, om, één in Geloof, één in Hoop, één in Liefde met hunne kudden, zich om den Algemeenen Vader te scharen, om hem de hulde en den eerbied eener wereld te brengen.

Siddert op uwe zetels, magtigen van het stof! De zwakheid heeft overwonnen.

Vijfhonderd grijsaards, wettige vertegenwoordigers van schier drie honderd millioen geloovigen, liggen niet in vrees maar in liefde geknield voor den zwakste onder hen, maar die als een andere Atlas, het geheele loodzware gewigt der moderne Maatschappij op Zijne schouders draagt.

De bruid van Jesus Christus heeft toen geglimlacht onder hare tranen, want haar goddelijke bruidegom heeft haar willen troosten, en de wereld heeft haar gezien, stralende van verheerlijking.

De vernederde, gefolterde, ten dood gedoemde martelares heeft zich opgerigt, niet om te vloeken maar om te zegenen, en uit hare bloedende wonden heeft de wereld zonnen van licht zien stralen, die als bliksemschichten den diepen nacht van ongeloof en zedebederf doorboord en tot in de uiterste diepten ontroerd hebben.

Het Sursum Corda door Pius IX den 29 Junij aangeheven, heeft de Katholieke wereld doortrild als een elektrieke vonk van Geloof, Hoop en Liefde.


De Vorsten der aarde tellen en meten hunne strijdkrachten, maar ook Jesus Kerk heeft eene wapenschouwing gehouden, en zoo de revues van Parijs en Berlijn van Junij 1867 eerlang vergeten zullen zijn, die van 29 Junij in St. Pieter te Rome nimmer, want, onuitwischbaar in de herinnering der tijdgenooten, zal de nakomelingschap die herinnering overnemen als een glanspunt in de geschiedenis der 19e eeuw.

Wapengekletter weergalmt alom ondanks den vrede.
De wapenstilstand kenmerkt zich door wapenschouwingen.
Bedriegt u echter niet, de storm nadert.
Vrede.… smeekt de menschheid.
Oorlog.… buldert de Engel des verderfs.
Sursum Corda…. ruischt het uit St. Pieter.
Ecrasez I'infame…. krijscht de hel en haar trawanten.
Tu es Petrus….zingt juichend de Kerk.
Rome of de Dood…. bralt de revolutie.
Maar boven dat wapenrumoer en die krijgsleuzen, boven dien nacht van verwarring, klinkt de zoete stem en straalt de heilige figuur van hem, die Gods leger aanvoert en ter overwinning leidt. God behoede Pius IX.!

De Jonge Valentijn.