Het Vaderland/Jaargang 61/23 december 1929/Avondblad/Maurice Sijs
| ‘Maurice Sijs bij d’Audretsch’ door Just Havelaar |
| Afkomstig uit Het Vaderland, maandag 23 december 1929, Avondblad C, [p. 1]. Publiek domein. |
MAURICE SIJS.
Bij d’Audretsch.
Sijs, de Belg, is een goed colorist, een kundig schilder van landschappen, een man van smaak. Zijn schilderijen zijn aangenaam voor het oog, aangenaam van kleur, knap en rustig geschilderd, niet peuterachtig. Zijn visie van de blanke zeilen over ’t wijde water, in den gouden ochtendmist, een paar besneeuwde sloepen aan den beschaduwden oever, op het vóórplan, is zelfs mooi. En zoo zijn er meer voortreffelijke werken van Sijs te genieten: het besneeuwde visschersdorp onder de stormachtige avondlucht, het Zuidelijke schilderij naar oude, gele huizen tegen een sterk blauwe lucht, de groene avondhemel boven het stille, vlakke water, waar een scheepje rank over heen zeilt.
Dit alles is erg te waardeeren. En toch mis ik iets. Toch mis ik dat, wat bv. Tholen heeft in dergelijke motieven: de innerlijkheid, de poëzie, iets ondéfinieerbaars, dat toch beslissend is:
Men blijft deze werken waardeeren om de mooiheid van kleur, om de harmonie van toon en compositie, maar men is geen oogenblik gelukkig en ontroerd. Men blijft zulk werk objectief bekijken. Men vereenzelvigt er zich niet mee. Er is een onbestemd iets, dat ons een gevoel geeft met een mooie banaliteit te doen te hebben.
Een uitzondering vormt een schetsmatige impressie van een stormachtige, grauwe, schuimende zee, onder zware lucht. Dit schilderij is niet zoo beheerscht als de andere, maar er is iets bij gevoeld en beleefd. Men komt daarvan onder den indruk. Het is, of de schilder zich zelf vergat, toen hij dit, in ontroering, schilderde. Juist dit zichzelf-vergeten: daar komt ’t eigenlijk alles op aan!
Dit zelfde vind ik ook even terug in een klein, blank schilderij van de Zuiderzee. Wind en zon. De golven dansen, schuimend, onder het klare tintellicht, tot ver naar den horizon. Het is een uiting van argeloosheid, van overgave, van kinderlijke blijdschap.