Historie der Reformatie/Boek II
p. 59
G. Brandt's
Historie der Reformatie en andere kerkelijke geschiedenissen Tweede Boek
bewerkenDe nieuwe eeuwe, beginnende met het jaer vijftienhondert sag in 't kort groote veranderingen ontrent de saeken der Religie. Karel d'erfheer deser Nederlanden, den vierentwintigsten van Sprokkelmaendt in dat jaer geboren, dien de Nederlandtsche Abten, op sijnen doopdag (toen hem sijn vader Philips en andere verscheidene giften gaven) de boeken des ouden en nieuen Testaments opdroegen, met dit opschrift, Ondersoekt de Schriften, beleefde den tijdt in welken de kennis van den inhoudt dier boeken bij veele doordrong. Het Pausdom, dat nu meest door de monnikerij, en de monnekerij, die door 't voortplanten van domme en doove onwetenheit, ook door 't geweldt van tijrannij, wierdt staende gehouden, begost ontrent desen tijdt meer aenstoots te lijden dan voorheenen; door de schriften van verscheide geleerde verstanden, welke deese eeuwe, door de drukkonst geholpen, in grooten getale voortbragt: want al wat 'er dagelijks tot bevordering der geleerdtheit en godtsaligheit aen den dag quam, was genoegsaem regelrecht gekant tegens het monnikendom, dat alle licht van letteren en wetenschappen, meer haette, als of het ketterij ofte toverij waere. [1] In elk gedeelte der Christenheit vond men nu mannen van kennisse en oordeel, welke met mondt en pen de pausselijke misbruiken tegengingen, en den weg baenden tot grooter Reformatie. De voornaemsten, die thans de handt aen dit werk sloegen, waeren: Johannes Franciscus Picus van Mirandulla [2], en Baptista Mantuanus Prioor der Carmelieten [3], in Italie; in
p.60
Vrankrijk
| Bronvermelding: |
|---|