Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants/Commertio della vita Humana

← Opi­nio­ne. ’t Ge­meen Ge­voe­len of de Waen, […]

‘Com­mer­tio del­la vi­ta Hu­ma­na. Ge­meen­schap van ’s Men­schen le­ven’ door Ce­sa­re Ri­pa

Vu­lgo. ’t Ge­meen Volck of Hee­rom­nes →

Afkomstig uit Cesare Ripa et al. (1644) Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants, Amstelredam: Dirck Pietersz Pers, p. 152-153. Publiek domein.

[ 152 ]

Commertio della vita Humana. Gemeenſchap van ’s Menſchen leven.

EEn Man die met ſijn voorſte vinger van de rechter hand op een Hand of Moſtaertmeulen wijſt, die ter ſyden hem ſtaet, houdende een Oyevaer onder den ſlincker arm, en voor ſijne voeten ſal hy een Hert hebben.
 Op deſe maniere wort hy gemaelt, om dat de Handmeule een beeld is van de werckingen en Gemeenſchap van des Menſchen leven: En alſoo de Meulens altijd twee ſteenen hebben, waer van d’eene den anderen [ 153 ]van noode heeft, en d’eene alleene niet kan maelen: alſoo kan oock de Menſch niet alles alleene doen. En daerom noemen wy onse vriendſchappen, nootwendſcheden, om dat een yder noodſaeckelijck eenigen Vriend moet hebben, waer mede hy ſijn voorſtel en meeninge kan overwegen, en met onderlinge Weldaed d’een den anderen te recht helpen en te hulpe komen.

Even gelijck de Oyevaers doen, diewelcke om datſe langh van hals zijn, ſoo wort haer dieſelve door ’t langh vliegen moede, alſoo datſe d’een achter d’ander met haere halſen, op malkanders rugge leunen, en d’eerſte voorgevlogen hebbende, komt dan weder op de achterſte ruſten, gelijck Plinius ſeyt, ter tijd de vermoeytheyt over is. Iſidorus verhaelt even ’t ſelve van de Herten, want als zy eenigh Waeter over ſwemmen, ſoo worden zy in korter tijd moede, door de ſwaerte der Hoornen, ſulx datſe ’t hoofd niet langer konnen boven houden, en dan ſwemt het voorſte Hert weder achter aen, en ruſt dan met ſijn hoofd op des achterſten ſchoft, en aldus verpoſen zy malkanderen, tot zy alle zijn over geſwommen. Alſoo zijn oock de Menſchen verbonden d’een des anderen hulpe te ſoecken, nae ’t ſpreeckwoord, dat van de Griecken is genomen, d’eene hand waſcht den anderen, d’eene Menſch behout den anderen, jae d’eene Stad den anderen. En dit geſchiet, door geen ander middel, dan door de gemeenſchap en handelinge, te weeten, gelijck Ariſtoteles onder de vijf redenen, deſe de vierde plaetſe geefr, van ’t geene uyt en in de Stadt gebracht wert. Onder welcke twee handelingen oock de gemeenſchap beſtaet: Want wy krijgen in onſe Stadt ’t geene ons ontbreeckt, en ’t geene wy in overvloet hebben, deelen wy weder uyt. Daerom heeft God de Oppermeeſter van deſe Werreld wijſſelijck beſchickt, dat hy in eene plaetſe niet alle dingen heeft gegeven, maer hy heeft gewilt dat deſe gemeenſchap met eene gelijckmatigheyt oft proportie ſoude over een komen, te meer, alſoo d’eene des anderen arbeyt van noode heeft: hebbende ’t eene Volck, hier door, gelegentheyt om met het ander te handelen en malkanderen te vergeſelſchappen. En hier uyt is voorts gekomen de verwiſſelinge van het koopen en verkoopen, en de gemeenſchap van het Menſchlijcke leven.