Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants/Derisione

Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants (1644) door Cesare Ripa et al.

Derisione. Belachinge, Bespottinge, p. 37

Uitgegeven in Amstelredam door Dirck Pietersz Pers.

[ 37 ]

Derisione. Belachinge, Beſpottinge.

EEn vrouwe, die de tonge uyt den monde ſteeckt, met Eegels vellen gekleet, met bloote armen en voeten, houdende de voorſte vinger van de rechter hand uyt, hebbende in de ſlincker hand een bos Pauwe veeren, waer mede zy leunt op een Eſels rugge, die den kop hoogh uytſtreckt, als of hy ſchreeuwen wilde, laetende de tanden ſien.
Beſpottinge is nae de bepaelinge van D. Thomas, wanneer een menſche met eens anders quaed en gebreken ſpott, ſich ſelve door eygen vermaeck, daer in ketelende, ſulx dat, diemen beſpott, daer in beſchaemt wort.
De Tonge uyt den monde te ſteken, en ’t ſelve in yemandts tegenwoordigheydt te doen, is een ſchandige daed, en een teycken dat hy weynigh verſtant heeft, gelijck de natuere dat ſelve aen de kleyne kinderkens leert. Soo is ’t oock een oud gebruyck van dien dertelen Gallus, waer van Titus Livius verhaelt, diewelcke den Romeynen verachtende, ſtack tegens Titum Manlium de tonge uyt, hem uytdaegende, waer over Manlius dien ſmaet ter herten nemende, ſijne dertelheyt betoomde.
De Egelshuyd diewelcke ſtekeligh of doornachtigh is, bediet dat de beſpotter is als de Egel, diewelcke ſteeckt die geene die hem naedert, en om dat de voornaemſte gedachte van den ſpotter is, op eens anders onvolmaecktheyt te letten, ſoo is zy met den vinger aldus geſtelt, gelijck geſeyt is.
De Pauwe veeren wordender tot gedachteniſſe van dit dier by geſtelt, om haere hovaerdye uyt te drucken, die ſich ſelve laet duncken de alderſchoonſte te zijn. Want daer is niemant, die om eens anders quaede manieren ſal lachen, ten zy hem is bewuſt, dat hy daer van vry is.
De Ezel, op de maniere als geſeyt is, wierde van de Oude in deſe gelegentheyt gebruyckt, gelijck Pierius verhaelt.