Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants/Loquacita

← Klach­te

‘Lo­qua­ci­ta. Klap­ach­tig­heyt’ door Ce­sa­re Ri­pa

Re­ga­li­ta. Ko­ningh­lij­cke mil­dig­heyt, […] →

Afkomstig uit Cesare Ripa et al. (1644) Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants, Amstelredam: Dirck Pietersz Pers, p. 255-256. Publiek domein.

[ 255 ]

Loquacita. Klapachtigheyt.

EEn Ionge Vrouwe met een opene mond, in weerſchijn gekleet, wiens kleeders vol Krekels en Tongen ſullen beſett zijn, hebbende op ’t hoofd een Swaluwe die in ’t neſt over eynde ſtaet om te ſingen, hebbende in de rechter hand een Exter.
Iongh wort zy gemaelt, om dat de Ionge noch niet genoegh weet: Want de Iongelingh kan geen wijsheyd hebben, om dat de wijsheyt eervarentheyt vereyſcht, en daer toe is lange tijd van noode, gelijck Ariſtoteles ſeght in zijne Zeedekonſt, en daerom kanmen ſeggen dat de Ionge geen eervaerentheyt hebbende, lichtlijck vervalt in ’t gebreck van klapachtigheyt.
Zy word metten mond open geſtelt, om dat ſich de klappert vaerdigh en ſtout vertoont in ’t spreken, gelijck Plutarchus ſeyt, de klappers hooren niemant, maer ſpreken altijd. Het weerſchijne kleed vertoont, de verſcheydentheyt van de invallen der klappers, die niet vaſt noch bestandigh zijn, maer verre van de redelijcke overwegingen afgeſcheyden, niet bequaem zijnde om andere met bewijſlijcke en krachtige ſtellinge te overreden. Plutrachus ſeyt, de Klapachtigheyt is een ſtoute onmatigheyt in ’t ſpreken en dat ſonder reeden. [ 256 ]
De Kreeckels die op ’t kleed zijn, neemt Propertius voor een beeld van de Klapachtigheyt, om dat van dit Dier het verdrietigh klappen heerkomt, en de ooren van andere luyden dapperlijck beroerende, niet anders als de ſnappert en klappert doet. En gelijck, Euripides ſeer wel bewijſt, gelijck ’t Stobæus aentreckt, het veel klappen, ſeyt hy, is niet alleen den soehoorder laſtigh, maer is oock onbequaem om iemant te overreden.
De Tongen op ’t kleed bedieden groote klappernye, waer over Plutarchus ſeyt, De klapperts beriſpen de Natuyre hier over, van datſe maer eene tonge en twee ooren hebben. Waer uyt volght dat de klappert, gelijck Salomon ſeyt, Veele logens ſpreeckt. Want in ’t veel ſpreken gebreecken geene logens.
Het Swaluken opt hoofd, bediet de ſchaedelijcke en laſtige aert der klappers, die welcke deſe Swaluwen gelijckende, beletten en ontſtellen de gemoederen van de geruſtige en naerſtige luyden.
Den Exter die zy in de rechter hant hout vertoont, gelijck Pierius ſeyt, het beeld van de klapachtigheyt, welcke Vogel nae de meeninge der Griecken, van Pallas was weg gejaeght, als zijnde door haer veele ſnappen, ſchaedelijck, gelijck Alciatus ſeyt:
Athenen had gewijt den Nachtuyl tot haer teecken,
Een Vogel wel berucht van Wijsheyt en van Raed,
Dies Pallas d’Exter ſtrax, als zijnde vol gebreecken,
Van ’t heyligh Goden-Choor, verjaegt heeft uyt dees Staet,
Om dat haer rappe tongh, tot klappen was genegen:
Een wijſe ſwijgt en hoort, al watter dient verſwegen.