Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants/Lussuria (3)
| ← Lussuria. Geylheyt | ‘Lussuria. Geylheyt’ door Cesare Ripa | Pecunia. Geld → |
| Afkomstig uit Cesare Ripa et al. (1644) Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants, Amstelredam: Dirck Pietersz Pers, p. 143-144. Publiek domein. |
Lussuria. Geylheyt.
EEn Maeghdeken dat haere hoofdhayren gekrult en konſtlijck geciert heeft, zijnde bykans naeckt, maer dat het laecken ’t welck de leeden bedeckt van verſcheyden verwe zy, gevende groote ſchoonheyt aen ’t oogh, en die op een Cocodril ſittende een Veldhoen of Patrijs liefkooſt, dat zy in d’eene hand heeft.
De Geylheyt is een heete en ongebonden genegentheydt totte vleeſchlijcke welluſt, ſonder datmen op gebruyck van wetten, natuyre, ordre of geſlacht paſt.
Met gekrult hayr konſtigh verciert, en met het bovengeſeyde laecken wortſe gemaelt, want de Geylheyt ritſt aen, en is een wegh nae de Helle, en een Schoole van alle ſchelmeryen.
_p_143_Lussuria.jpg)
Als naeckt wort zy vertoont, om dat het de Geylheyt eygen is, te verſtroyen en te gronde te werpen, niet alleen de goederen des gemoeds, als daer zijn de goede naeme, vrolijckheyd, vryheyd en aengenaemheyt des lichaems, maer oock de ſchoonheyt, ſterckheyt, wackerheyt, geſondheyt, jae de deughd ſelve, maer zy rooft oock de goederen van fortuyne, als daer ſijn geld, eedele gesteenten, huyſen, vee en landen.
Zy ſit op de Cocodril, om dat de Egyptenaers ſeyden, dat dit Dier een teycken van Geylheyt was, want het is ſeer vruchtbaer en baert veele jongen, gelijck Pierius Valer. in ’t xxix boeck verhaelt. En het is van ſoodaenige beſmetlijcke Geylheyt, datmen gelooft, dat als het ſijn rechter kinnebacken aen de rechter ſyde vaſt hout, dat de tanden
[ 144 ]de Geylheydt verwecken en voort drijven. Men leeſt oock in de Magiſche Schrijvers, als mede by Dioſcoridem en Plinium, dat, ſoo men de beck van een Land-Cocodril, die van eenige Scincus geheeten wort, en de voeten in witten Wijn leyt en daer van drinckt, dat het den Menſch dapper totte Geylheyt ſal ontſteecken.
Zy liefkooſt en hout een Patrijs of Veldhoen: Want daer is geen dingh bequaemer noch dat meer paſt, om de ongemaetighde Welluſt en ongetoomde Geylheyt te vertoonen, als de Patrijs, diewelcke wel dickwijls van ſulcken raſernie, in ’t by een komen, is aengehitſt, en door ſoodaenige ongemanierde Geylheyt ontſteken, dat het Manneken dickwijls de eyren breeckt, die ’t Wijfjen broet, weſende daer door in ’t broeden verhindert en verlet om ſich daer mede te paeren.