Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants/Malenconico

← Fleg­ma­ti­co de Dof­fe, door ’t wae­ter af­ge­beeld

Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants (1644) door Cesare Ripa et al. Ma­len­co­ni­co of Swaer­moe­di­ge, door de aer­de af­ge­beeld, p. 77

Co­me­die. Bly­gees­tigh spel →

Uitgegeven in Amstelredam door Dirck Pietersz Pers.

[ 77 ]

Malenconico of Swaermoedige, door de aerde afgebeeld.

EEn duyſter bruyn Man, ſtaende mette rechter voet op eenen cubus of vierkanten ſteen, die in de ſlincker hand een opgeſlagen boeck hout, waer in hy leeſt, hebbende den mond met een band geſlooten, en mette rechter hand heeft hy een toegebonden Beurſe, en op ’t hoofd een eenſaeme Muſch.
De band die hem de mond toeſluyt, bediet ſtilſwijgentheyt, die daer plagh in de melancolijcke te heerſchen, weſende deſe van natuere kout en drooge, en gelijck de hette klapachtigh maeckt, alſoo is in ’t tegendeel de koude oorſaecke van de ſtilſwijgentheyd.
Het opgeſlagen Boeck en de opmerckinge totte ſtudie of leeſinge, bediet, dat de Melancolijcke totte ſtudie ſeer genegen is, en daer in wil voortgaen, vliedende anderer luyden geſelſchap. Dies ſeyt Horatius in ſijne brieven:

Zy vluchten uyte Steeden heen,
En gaen in ’t boſch en ’t veld alleen.

En daerom wort een Muſch, die eenſaem leeft, op ſijn hoofd geſtelt, vermits deſe vogel in woeſte plaetſen alleen leeft, ſonder by andere vogels te komen.
De toegeſlooten Beurſe, bediet de gierige Natuere, die in dit volck veeltijts plagh te heerſchen. Dat hy op eenen vierkanten ſteen ſit, daer mede wort te kennen gegeven, dat de Melancolici haere inbeeldingen ſwaerlijck konnen verſetten, maer blijven, als een ſteen, onbeweeghlijck op haer voornemen; gelijck ſulx mede de Schole van Salernen getuyght:

De ſwaergedruckte Mensch van ſorge neergebogen,

Vol ſuchtens, vol gepeins, met neergeſlagen oogen,

Vol waeckens, overleghs, vol nijd, vol ſchrick en ſmart,

Vol valſcheyt en vol anghſt, ſiet meerendeels nae ’t ſwart.