Lampsonius/Aan de schilder Hieronymus Boschius

Aan de schilder Hieronymus Boschius
Auteur	Domenicus Lampsonius
Genre(s)	Poëzie
Brontaal	Latijn
Datering	Ca. 1572
Vertaler	Wikisource
Bron	Dom[inicus] Lampsonius (1600) Pictorum aliquot celebrium Germaniae inferioris effigies, [Antwerpen]: Th. Galle, fol. 3.
Auteursrecht	Publiek domein

Facsimile.

Transcriptie

HIERONYMO BOSCHIO, PICTORI.

Quid sibi vult, Hieronyme Boschi, / Ille oculus tuus attonitus? quid / Pallor in ore? velut lemures si, / Spectra Erebi volitantia coràm // Aspiceres? Tibi Ditis auari / Crediderim patuisse receßus, / Tartareasque domos: tua quando / Quicquid habet sinus imus Auerni // Tam potuit bene pingere dextra.

Vertaling

AAN DE SCHILDER HIERONYMUS BOSCHIUS.

Wat wil dat zeggen, o, Hieronymus van 's-Hertogenbosch,^[1] dat verbaasde oog van jou? Vanwaar dat bleke gezicht? Is het omdat je de vliegende geesten en fantomen van Erebus^[2] met eigen ogen hebt gezien? Ik zou bijna geloven dat zich de schuilplaats van Dis^[3] aan jou geopend heeft, alsook de burchten van de Tartarus,^[4] wanneer jouw rechterhand alles wat zich in de laagste krochten van Avernus^[5] bevindt zo goed kan schilderen.

Noten

Dit gedicht van Domenicus Lampsonius dient als onderschrift bij een portret van de schilder Jheronimus Bosch. Dit portret maakt deel uit van de in 1572 in Antwerpen uitgegeven serie Pictorum aliquot celebrium Germaniae inferioris effigies. Deze serie werd in 1600 opnieuw uitgegeven door Theodoor Galle. In deze tweede editie werd het portret van Bosch op verschillende punten gewijzigd, waaronder de toevoeging bovenaan van de tekst ‘Obÿt Siluaducis in patria circa an. 1500’ (Overleden in 's-Hertogenbosch in ons vaderland omstreeks 1500).

1. Jheronimus Bosch (ca. 1450-1516), schilder te 's-Hertogenbosch (zie het artikel Jheronimus Bosch op Wikipedia).
2. Erebus is in de Griekse mythologie de god van de duisternis (zie het artikel Erebus (god) op Wikipedia).
3. Dis is een andere naam voor Pluto, in de Romeinse mythologie de god van de onderwereld (zie het artikel Pluto (mythologie) op Wikipedia).
4. Tartarus is in de Griekse mythologie het meest duistere gedeelte van de onderwereld (zie het artikel Tartaros op Wikipedia).
5. Avernus is een krater bij Cumae (Zuid-Italië), waarvan men in de oudheid dacht dat het toegang gaf tot de onderwereld.