Leeuwarder Nieuwsblad/Nummer 6387/Een Kasteel met 'n bijzondere geschiedenis

Een Kasteel met 'n bijzondere geschiedenis
Auteur(s)	Anoniem (tekst) en Wam Heskes (illustratie)
Datum	Zaterdagmiddag 12 oktober 1929
Titel	Een Kasteel met 'n bijzondere geschiedenis
Krant	Leeuwarder Nieuwsblad
Jg, nr	?, 6387
Editie, pg	[Middag], vierde blad, [2]
Opmerkingen	Pierre Cuypers vermeld als P.J.H. Cuypers, Joseph Cuypers als Jos.Th.J. Cuypers, Henrik Copijn als H. Copijn
Brontaal	Nederlands
Bron	delpher.nl
Auteursrecht	Publiek domein

Een Kasteel met ’n bijzondere geschiedenis

De bezitting Haarzuylens nabij Utrecht.

      Niet lang geleden is er op het kasteel De Haar in de vlakke omgeving van Utrecht gelegen, een tuinfeest gehouden.
      Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van den Intern. Bond van erkende Automobielclubs, werd den leden hiervan door den president Etienne Gustave Frederic baron de Zuylen de Nyevelt de Haar, een thee aangeboden op dit nieuw opgetrokken kasteel. De president die vanaf de oprichting van den Bond deze bestuursfunctie had bekleed, ontving ongeveer 1500 bezoekers, die van heinde en ver met niet minder dan 400 automobielen naar De Haar waren gekomen.
      Het kasteel Haarzuylens, thans een der prachtigste in heel het land, werd vermoedelijk in de achtste eeuw gebouwd. Herhaaldelijk werd het door brand of verwoesting geheel of ten deele vernield, maar ook telkenmale verrees het weer uit zijn asch.
      Zoo ging het de eeuwen door, tot van den burcht in 1890 niets was overgebleven dan een ruïne. De tijd had aan de dikke muren geknaagd, de torens en valbruggen waren verdwenen, en de breede slotgrachten waren verworden tot onaanzienlijke slooten. In de vroegere

[Afbeelding: WH (vermoedelijk Wam Heskes (1891-1973)). Kasteel de Haar. Tekening.]

Het kasteel Haarzuylen.

kapel was een stal gebouwd, waar de paarden de graven vertrapten van roemrijke geslachten.
      Vogels vlogen krijschend over de verlaten bouwvallen rond, en allicht heeft menig zwerver er bij gebrek aan beter huisvesting den nacht doorgebracht. De laatste bezitter had langen tijd geen zoons, en wenschte zich van zijn bezittingen in Nederland te ontdoen. Daarom verkocht hij zijn bezittingen en behield alleen een kleine oppervlakte land met de ruïne in eigendom. Betrekkelijk kort na den verkoop werd hem evenwel een zoon geboren, die later op merkwaardige wijze de nagedachtenis zijner voorvaderen zou eeren, en aan Nederland een even merkwaardig monument zou schenken. Voor ontzaggelijke sommen gelds kocht Etienne Gustave Frederic de landerijen terug, en op groote schaal werd met den wederopbouw van het kasteel begonnen.

      Het geweldige herstellingswerk werd volbracht door Dr. P. J. H. Cuypers, terzijde gestaan door zijn zoon Jos. Th. J. Cuypers. Maanden van studie, maanden van vorschen gingen aan het maken der plannen vooraf. Er bleek dat het dorpje Haarzuylens midden in de lusttuinen van het kasteel zou komen te liggen; daarom werd het afgebroken en op een kwartier afstands eenvoudig weer opgebouwd. Hoeven, ’t gemeentehuis, twee herbergen en een aantal arbeiderswoningen met den brink en de oude dorpspomp in het midden verrezen op eenigen afstand van het kasteel, gloednieuw, doch herschapen in den ouden toestand, met wallen en grachten omgeven. Na jaren van ingespannen arbeid staken de forsche torens hun spits opnieuw omhoog, het slot was van de modernste inrichtingen voorzien, en zooals in lang vervlogen jaren beheerschte De Haar weer de landstreek. De tuinarchitect H. Copijn legde er bosschen en parken, moestuinen en lustoorden aan. Zeer schilderachtig is het zuidelijk park met zijn groote blinkende vijvers en ringgrachten. Bij de restauratie trok vooral het transport van boomen de aandacht. Geen jonge, maar oudere boomen van twintig tot vijfentwintig-jarigen leeftijd werden voor de lanen gebruikt. Men vervoerde ze op speciaal hiervoor gemaakte karren, die het hout naar de plaats brachten, waar zoo gezegd een woud uit den grond zou worden gestampt. Van het inwendige verdient de 140 M2. groote ridderzaal vermelding, alsook de boekerij, waar zich de wapens van baron Etienne en diens echtgenoote baronesse de Rothschild bevinden. Merkwaardig is bovendien de schouw, die in wapenschilden de herinnering wekt aan de krijgsverrichtingen der Zuylens.
      Voor belangstellenden is het kasteel Maandags, Woensdags en Vrijdags van 10–12 uur v.m. te bezichtigen.