EERSTE UITVOERING ST. ELISABETH-ORATORIUM.
Het 75-jarig bestaan der St. Elisabeth-vereeniging
ROERMOND. — Een goede gedachte van bestuur der St. Elisabethsvereeniging, om de feestelijkheden bij gelegenheid van het 75-jarig bestaan mede te doen vieren door de uitvoering van bovengenoemd oratorium van H. F. Müller. En die uitvoering is een groot succes geworden voor de organisatoren, voor den muzikalen leider, dhr. De Rooy, voor den ontwerper der levende-beelden groepen, dhr. P. Windhausen en tenslotte ook voor de talrijke dames- en heeren-executanten.
Bij de taak, dit werk te beoordeelen past het, niet met die maat te meten als te doen gebruikelijk is.
Immers men bedenke den toestand waarin de componist, Müller, het schreef. Ondanks dat hij het licht der oogen miste, bleef hij zijn talenten geven voor de muziekkunst. Ja, ondanks dat, wist hij de liefde van zijn priesterlijk hart voor zijn kunst, uit te drukken in, zij het zeer eenvoudige, toch verheven en geestelijk goeddoende muziek.
Het werk bestaat uit tal van oude kerkliederen, koralen, in ouden stijl getoonzet, met een afwisseling door enkele, eveneens eenvoudige solo’s Men is zoo gauw genegen te zeggen, dat het werkelijk muzikale waarde mist. Dit is gedeeltelijk onjuist. O.i. wekt het een voortreffelijke geestelijke stemming op. En zóó moet men het beschouwen, en niet anders. Meer dan één gedeelte van het oratorium geeft tevens blijk van technische beheersching der compositie leer, zoo bijv. de Kreuzfahrer-Marsch en de Marcia funèbre.
Directeur de Rooy, heeft van deze uitvoering meer gemaakt dan wie ook verwachten mocht. Het gemengd koor, voor deze gelegenheid samengesteld uit bereidwillige zangers en zangeressen, mocht er zijn. De klankverhouding vooral was goed en er werd beschaafd gezongen. Dat zoo nu en dan een dame of heer ’t stokje van den dirigent uit het oog verloor, komt voor rekening van die dame of heer. De zuiverheid, behalve dat de alten een enkele maal detoneerden, liet overigens niets te wenschen over. Deze enkele kleinigheden deden aan het geheel weinig afbreuk. Nog eens: een gemengd koor dat er zijn mocht.
Onwillekeurig vroegen wij ons af, waarom kan ook in Roermond, waar overigens het muzikale leven wel bloeit, niet een flink bezet gemengd koor in stand worden gehouden. Waarom moet dat beperkt blijven tot een zekere categorie van personen. Ook in den afgeloopen zomer tijdens de feesten aan de kapel, genoten we van werkelijk goeden zang van het gemengd koor. En nu weer vormde zich een koor met vele goede krachten. Met goeden wil en wat opoffering behoort die oprichting o.i. geheel niet tot de onmogelijkheden. En zij, die dit en ook het dezen zomer uitgevoerde oratorium meenen te mogen betitelen met werken uit het jaar nul, zullen dan wellicht te vreden zijn, omdat dan de kans op uitvoering van meesterwerken, niet uitgesloten is.
De verschillende solo’s werden eveneens door dilletanten gezongen. Het allereerst willen we noemen Mevrouw Pyls, die met haar helder en goed geschoold orgaan onmiddellijk de sympathie genoot van ieder luisteraar. Dan Mej. Jonescu, met een minder volle stem, maar toch voldoende voor de zaal van het Christoffelhuis. Voorts Mevrouw Diebels, alt, die in twee terzetten de beide sopranen goed steunde. Tenslotte dhr. P. Francken, die een zeer ondankbare solo had te vertolken, die niet in zijn stem ligt en waarvan ook zonder dat, o.i. weinig te maken valt. Hij kweet zich echter goed van zijn taak en oogstte met de overige solisten een verdiend succes.
De begeleiding was in handen van een strijkorkest, versterkt met piano en harmonium. Bewees dit ensemble berekend te zijn voor zijn taak zelfstandig te spelen (Praeludium, Marcia Funèbre) zijn begeleiding hebben we van het begin tot het einde bewonderd. Volkomen paste het zich aan den zang aan. Bescheiden, nu iets aanvullend, dan weer zich geheel op den achtergrond stellend. Aan de pianiste Mevr. van Koolwijk een bijzonder woord van lof.
Zooals wij reeds zeiden, het was óók voor de executanten een succes. Meer echter voor den kundigen dirigent dhr. de Rooy. Deze uitvoering was hoofdzakelijk zijn werk, een bewijs van zijn kunnen. Hij had het geheel onder zijn macht. Dat er geen enkel moment van verslapping viel te constateeren, wat bij werken als dit wel eens voorkomt, is alleen aan hem te danken. Een kleine beweging, een wenk, en elkeen begrijpt en voelt het, dat het niet anders is en kan zijn, dan zooals hij ’t aangeeft.
Toen Mevr. Baronesse Michiels-van Kessenich, presidente der feestvierende vereeniging, in haar dank-speech zijn naam noemde brak een hartelijk en lang applaus los. Wel een bewijs, hoezeer het werk en de opoffering van Directeur de Rooy gewaardeerd worden!
Enkele gedeelten van het oratorium werden aangevuld door verzen gedicht en gezegd door den heer Bernhard Verhoeven. Zijn naam waarborgt goede kunst. Alles wat hij sprak en de wijze waarop hij voordroeg was dan ook kunst.
Tenslotte kwam dhr. Paul Windhausen op dezen kunstavond de kroon op het werk zetten. Meermalen bewonderden wij hem reeds als ontwerper van levende-beeldengroepen bij oratoria. Ditmaal echter was zijn werk subliem, zóó fijn afgewerkt, zoo artistiek uitgevoerd, dat wij er trotsch op zijn dezen kunstenaar in ons midden te hebben.
Ja, het was een succesvolle avond. Ook financieel was de zaal reeds uitverkocht, de Amerikaansche verloting bracht nog menige duit in de kas der St. Elisabeths’ vereeniging. Eén opmerking slechts dienaangaande. De verloting duurde beslist te lang. En daar zij plaats had tusschen de twee gedeelten van het oratorium, was daarna de stemming in den beginne verloren, wat zeer jammer was. Bij de volgende uitvoering dient daarop iets anders gevonden te worden.
De volgende uitvoering(en) zullen, gezien het succes van dezen avond, eveneens wel een uitstekend verloop hebben. Dat wenschen wij tenminste deze vereeniging van harte toe.
H.
|
