— 352 —
van beverwijck gevonden worden.—En op dezelfde wijze is het gelegen met de voorstellingen, die de somnambules geven van andere zaken; overal stuit men op uit boeken, verhalen van andere somnambules, gesprekken met haren bewerker enz., opgevangene denkbeelden, zóó gewijzigd, zamengevoegd en voorgesteld, als geheel in harmonie is met de persoonlijkheid der somnambule zelve.
De voorstellingen, die de somnambule zich vormt, of die bij haar oprijzen, zijn uiterst levendig en sterk, zooals in het algemeen bij den hypnotischen toestand; en daar alle geestvermogens zich op die voorstellingen rigten en concentreren, zonder door iets anders te worden afgeleid, zoo kan het gebeuren, dat zij over die voorstellingen met eene helderheid en scherpzinnigheid oordeelt, met eene gepastheid en soms verhevenheid van uitdrukkingen spreekt, als men buiten den mesmerischen slaap nimmer van haar hoort. Trouwens in sommige vormen van krankzinnigheid geschiedt iets dergelijks. Een beeld van dien toestand, geheel overeenkomende met dien van enkele somnambules, ontleenen wij aan een door noble aangevoerd verhaal. "Ik wachtte," zoo verhaalde de aan krankzinnige vlagen geleden hebbende lijder na zijne genezing, "de komst van elken aanval met ongeduld af, want gedurende denzelven smaakte ik eene hooge mate van genoegen. Hij duurde tien tot twaalf uren. Alles scheen mij gemakkelijk toe; noch in theorie noch in praktijk ondervond ik de geringste moeijelijkheid. Mijn geheugen werd eensklaps buitengewoon sterk. Geheele stukken uit Latijnsche schrijvers kwamen mij op nieuw voor den geest; en ofschoon het mij anders zeer moeijelijk viel rijmwoorden te vinden, kon ik dan even gemakkelijk in verzen als in proza schrijven."—Intusschen is ook in dit opzigt bij de somnambules niet alles goud, wat er blinkt, en hetgeen van de scherpzinnigheid van haar verstand, de helderheid en verhevenheid harer voorstellingen wordt verhaald, wordt meestal, bij een bedaard onderzoek, voor 't minst zeer overdreven, en met nog meer onzin en ijdele woordenpraal vermengd gevonden. Ja, zij maken soms verzen, vooral zij, die dit ook wel in wakenden toestand doen, of veel dichters lezen. Maar ook daarvan moet men zich niet te veel voorstellen. Ik kan b.v. niet bespeu--