— 296 —
Verplaatsen wij ons in den geest in een dier groene dalen, die in de volkstaal pannen worden genoemd.—De grond is min of meer vochtig en bedekt met welige grassen en mossen, waartusschen het welriekende violette standelkruid (Orchis), de rozenroode Gentiaan, de helderwitte Pyrola's en Parnassia's, het gele walstroo (Galium), het vrolijke duinviooltje, de witte duinroos en de rood en wit gestreepte winden (Convolvulus soldanella) eene levendige verscheidenheid vormen. Ginds zien wij eene duinhelling in lichtblaauwen glans gehuld; zij is bedekt met de stekelige kruisdistels (Eryngium); aan de andere zijde zien wij hoe het Galium geheele duinen geel kleurt.—Maar bij al die liefelijke gewaarwordingen, door eene oppervlakkig dor schijnende woestenij in het gemoed des beschouwers opgewekt, mengt zich wel eens iets onaangenaams, een storende indruk, die eveneens den oppervlakkigen beschouwer ontgaat. Wie zijn die vale bleeke schimmen daar, tusschen het heldere geel en het donkere groen? Zijn het verdorde bloemen, die een kind al spelende in 't voorbijgaan heeft in den grond gestoken, of zijn het planten, die door de zonnehitte in het gloeijende zand zijn uitgedroogd? Neen, die wezens leven en groeijen en behooren tot de planten, schoon zij den naam van plant niet verdienen, want zij verdrukken en kwellen de schoone duinplantjes. Zij zijn Parasieten. Reeds van ouds waren zij onder den naam van Bremrapen bekend, omdat zij ook op de wortels der Brem woekeren en vroeger voor eene ontaarding dier plant gehouden werden. Maar de latere wetenschap heeft aangetoond, dat de Parasieten, en dus ook de Bremrapen, geene ontaardingen van andere planten zijn, want zij wijken in den vorm van hare bloemen meestal af van de planten, waarop zij woekeren: daarenboven brengen zij zaden voort, die op eene geheel andere wijze en onder andere voorwaarden ontkiemen, dan de zaden der planten, die zij aantasten.
De Bremraap groeit ook niet alleen op de Brem, maar op een groot aantal andere planten, zoodat men thans hare verschillende soorten onderscheidt naar de planten, waarop zij woekeren. De Bremraap draagt haren wetenschappelijken naam Orobanche even zoo ten onregte. De grieksche wijsgeer theophrastus, die 300 jaren
