— 307 —
kleur en in den walgelijken geur, dien zij uitwasemen, eene groote toenadering erkend tot dien lagen trap van ontwikkeling, die de paddestoelen en schimmels kenmerkt.
Ik zou nu nog van vele andere tropische Parasieten kunnen gewagen; doch zij zijn allen meer of min overeenkomstig met die, welke ik heb geschetst. De toenadering van de Rafflesia tot eene plantengroep, die wij zoo goed, dikwijls maar al te goed kennen, brengt mij van zelf tot eene beschouwing van de Parasieten, die tot die groep behooren, van de woekerende schimmels.
Niets heeft in den laatsten tijd de onrust van den landbouwer de aandacht der wetenschap zoo zeer opgewekt, als de ziekten in de kultuurplanten. Als Egyptische plagen zijn zij, de eene na de andere, op onze akkers nedergedaald en hebben daar in weinig tijds de hoop van duizenden den bodem ingeslagen.
Den bijgeloovige schenen zij eene straf des Hemels, een engel des verderfs, de landbouw treurde, en de wetenschap schudde bedenkelijk het hoofd. De geleerden waren het niet eens, zij begonnen te twisten onder elkander en scheidden zich in partijen. Willen wij nu bij die wetenschap ons licht ontsteken, dan zijn wij genoodzaakt, de gevolgtrekkingen van de eene secte met die van de andere te vergelijken. Sommige onderzoekers noemen de gebreken en dwalingen der kultuur de oorzaken van de plantenziekten, andere vinden met meer grond die oorzaken alleen in de woekerende schimmels.
De zwammen of paddestoelen (Fungi) hebben een week en weinig zamenhangend celweefsel, missen de groene kleur en planten zich niet door zaden, maar door bijzondere cellen voort, die kiemkorrels of sporen heeten. De zwammen beminnen duisternis en verrotting: overal waar dierlijke of plantaardige stoffen in staat van ontbinding zijn, vinden hunne kiemkorrels een rijken bodem, en ontwikkelen zich soms binnen een ongeloofelijk korten tijd. De Bovista gigantea bereikt in een enkelen nacht de grootte van een menschenhoofd en vormt in eene minuut 66,000,000 cellen. De Huiszwam (Merulius lacrymans) rigt binnen korten tijd de vreesselijkste verwoestingen aan. Hare fijne poederachtige kiemkorrels ontwikkelen zich
