— 283 —
die de oorzaken der kleurverandering in de bloemen eenigzins nader ter onzer kennisse brengt, want de alkalische werking, die wij met den tabaksdamp op de bloem uitoefenen, heeft het rood in groen doen overgaan. Nog merkwaardiger is de verandering van onze rozenroode Hortensia's in blaauwe, wanneer men den grond onder de planten met aluin of ijzeroxyde voorziet, of wel de planten met water begiet, waarin ijzer is opgelost. De weinige proeven, die men met de kleurstoffen der bloemen genomen heeft, doen zien, welk een grooten invloed het aanwezig zijn of ontbreken van zuren of alkaliën op die kleuren heeft. Zoo gaat de kleur van sommige blaauwe bloemen door de werking van een zuur tot violet en rood over, terwijl een alkali dezelfde blaauwe bloem eerst groen en daarna geel kleurt. Sommige gele bloemen worden door zuren rood, en dit rood gaat door de werking der alkaliën in violet, blaauw, groen, en eindelijk weder in geel over. Deze opmerking heeft men bij verscheidene bloemen gemaakt, zoo als bij de kleurstof uit Campanula's, Viooltjes, Pioenen, Klaprozen, roode kool en anderen. Het is dus waarschijnlijk dat het zoogenaamde bloemrood, bloemblaauw en bloemgeel eene enkele grondstof is, wier verschillende kleuren van de werking der zuren of alkaliën afhankelijk zijn, en in dit geval drukken de kleuren zoowel den aard der planten als het karakter van klimaat en grond min of meer uit. De kleuren, die ons de bloemen vertoonen, zijn dan de uiterlijke teekenen van zekere scheikundige werkingen, die in de cellen der plant plaats hebben, werkingen, die door vele oorzaken veranderd en gewijzigd kunnen worden, hetgeen ons blijkt uit de verbazende verscheidenheden, die de kleur in de bloemen kan aannemen. Het klimaat en de grond hebben hierop een grooten invloed. De onbevredigende weemoedige indruk, dien de natuur van Australië op het gemoed maakt, ontstaat voor een gedeelte uit de zeegroene en bleeke kleur zijner Eucalypten en Acacia's:—het goudrijke Californië verraadt den bedriegelijken inhoud van zijnen grond door een schat van bloempjes, die de kleur dragen van haat en afgunst, de kleur, die zoo goed past bij den ijver der dwazen, die meenen dat goud rijkdom is. Denken wij slechts aan onze goudgele Esch-
