dit leerstelsel tot zelfs in de Sapienza (de pauselijke universiteit) te Rome werd verkondigd, altijd evenwel niet als eene waarheid, maar uitdrukkelijk als eene hypothese, die geschikt was om van alle verschijnselen rekenschap te geven, maar die men, uit eerbied voor de kerk, niet voor waar houden mogt. Nadat dit misschien eene eeuw had geduurd, en alle wetenschappelijke mannen in Italië reeds lang vruchteloos hadden verlangd, dat in dezen vreemden toestand der sterrekunde aldaar eenige verandering mogt komen, besloot professor zettele, een Italiaan van Duitsche afkomst, eene poging te wagen om er een eind aan te maken. Hij schreef dus een leerboek der astronomie als handboek bij zijne lessen, dat met de nadrukkelijke verklaring begon: de aarde beweegt zich om de zon, (movendosi la terra intorno del sole.) Zoo als te verwachten was, werd aan dit manuscript door den kardinaal anfossi, die te dier tijde maestro del sacro palazzo en dus censor was, het imprimatur geweigerd. Volgens den voor zulke gevallen voorgeschrevenen gang der zaken, appelleerde professor zettele van deze uitspraak aan de congregatie van den Index, en deze verklaarde, "dat aan het drukken van deze zinsnede niets meer in den weg stond, aangezien door den grooten vooruitgang der Wiskunde, Natuur- en Sterrekunde de zwarigheden en bedenkingen geheel opgeheven waren, die ten tijde van galilei het aannemen van deze leer verhinderd en hare verwerping geregtvaardigd hadden. Wat echter de bijbelplaatsen betreft, welke met deze leer schijnen te strijden, deze en voornamelijk het sta sol van josua moesten, gelijk in een dergelijk geval de kerkleeraar en martelaar cyprianus reeds had aangeraden, in figuurlijken zin (sensu figurato) worden verklaard."
Met dit berigt werd het manuscript aan den censor teruggezonden, om nu het imprimatur te ontvangen, als daaraan niets anders in den weg stond. Maar ook nu nog werd het verlof tot drukken geweigerd, en de kardinaal ging zoover van zijne bezwaren tegen de beslissing der congregatie in druk te geven, zonder dit geschriftje door zijnen adjunct van een imprimatur te doen voorzien. Hij beschouwt de zaak daarin uit een zuiver dogmatisch en kerkregtelijk standpunt. "Zoogenaamde ontdekkingen der mathesis kunnen tegen
