Pagina:Album der Natuur 1858 en 1859.djvu/444

26

vol is tot dat als zij in haar eerste of derde kwartier is, staat als 3:2 en daarentegen de chemische werking in de beide gevallen als 3:1 (want in het eerste geval kwam de afbeelding in 2, in het andere in 5 à 6 minuten tot stand), zoo besluit secchi, dat de maan, als zij vol is, in verhouding tot het licht, meer chemische stralen heeft dan vroeger of later. Hij meent, en als werkelijk het overige gelijk stond dan heeft hij regt, te mogen besluiten uit soortgelijke waarnemingen, dat het licht van Jupiter nog sterker chemisch werkt dan de volle maan. De waarschijnlijkheid van het eerste is natuurlijk geringer dan die van het laatste, daar de oppervlakte van de verschillende deelen der maan denkelijk geen zoo zeer verschillend opslorpend vermogen zullen hebben voor de onderscheidene zonnestralen.

B. B.

 

Vorming van kamfer. - De foesel-oliën, die bij de gisting van onderscheidene suikerhoudende organische voorwerpen ontstaan, hebben in de laatste jaren veelvuldig de aandacht der scheikundigen bezig gehouden. Zij zijn eene rijke—ten deele de eenige bron—voor de verkrijging der alcoholen, in wier formule de n grooter is dan vier (CⁿHⁿ +² O²). In het voorgaande jaar is evenwel door jean-jean eene foesel-oliesoort onderzocht, die tot een onverwacht resultaat heeft geleid.

In vele streken wordt wijngeest bereid door gisting van de suikerrijke meekrapwortels. De daarbij ontstaande foeselolie beval volgens genoemden scheikundige, behalve amylalkohol en waarschijnlijk propyl- en butylalkohol, eene vaste kristalliseerbare stof, identisch wat hare zamenstelling en hare voornaamste physische hoedanigheden aangaat, met den Borneokamfer. Hare formule is C²⁰H¹⁸O²; haar reuk is die van gewonen kamfer met een peperachtigen nevengeur; haar smaak is brandend; door salpeterzuur wordt zij in gewonen kamfer omgezet. Op water geworpen vertoont zij de gewone rotatieverschijnselen.

Het eenige verschil dat gevonden is, bestaat daarin, dat de kamfer, die door inwerking van salpeterzuur op deze stof ontstaat, het polarisatievlak links draait, en wel om een bedrag, juist zoo groot als de gewone Laurineënkamfer dit naar links doet.

G.

 

Een oplossingsmiddel voor cellulose.—E. Schweizer heeft gevonden, dat eene oplossing van de bekende zwavelzure koperoxyde-ammonia (de blaauwe vloeistof die men verkrijgt door eene oplossing van kopervitriool met overvloedige ammonia te vermengen) de eigenschap heeft om boomwol eerst ge-