waar geen enkele Esparto-halm ooit afgeplukt is, zoo verdwijnt die vrees en is men integendeel vervuld van bewondering over een zoo belangrijk verschijnsel als de Esparto-steppen in Spanje ons doen kennen.
De grond, waar dit gras groeit, is op zich zelven niet onbruikbaar, daar men soms op enkele deelen van dien bodem het Esparto-gras uitgeroeid en in welige roggeakkers herschapen ziet. Het aanzien van een Espartoveld heeft in zekeren zin overeenkomst met moerassen, die wij bij ons veel zien en waar de grassen in kleine zoden of pollen bijeen staan. Zoo ook hier, behalve dat de bodem meest dor en licht van kleur is. De Esparto-struiken staan op kleine 3—4 (oude) duimen hooge verhevenheden, dan eens meer eenzaam, dan weder meer tot groote groepen vereenigd, maar meest in overgroot aantal bijeen, zoodat de geheele vakte een dof groen, somber aanzien verkrijgt. Zijn meest algemeene medgezel is de Thymiaan (Thymus vulgaris), die in onze tuinen als een geurig kruid wordt aangekweekt, eenige Cistus-struiken en sterk-gedoornde geelbloeijende Brem (Genista), welke door zijne talrijke doornen voor mensch en vee beschut is.
In plaats dat er, op onze heidevelden, veel struikachtige eiken en dennen voorkomen, zoo ziet men hier, op de Esparto-vlakten, in groote groepen vereenigd, den altoos groenen steeneik of het azijnhout (Quercus Ilex), doch hier niet hooger dan 2 tot 4 voeten opwassende en met zijne afgevallene dorre bladen den bodem hoog bedekkende.
Het Espartogras wordt tot allerlei oogmerken gebruikt. Behalve voor al datgene, waarvoor wij gewoon stroo bezigen en dat wij alzoo kortheidshalve hier overslaan, maakt men van de Esparto, soms zwart of rood geverfd: zeven, weegschalen tot gewoon gebruik in Zuid-Spaansche huishoudingen, muilkorven voor ezels en muilezels, manden of korven, zoo als die bij ons uit wilgentwijg gevlochten worden, touw en garen, van het zwaar scheepstouw af tot aan het fijnste bindgaren toe, tuigen voor ezels enz., voetkleeden in de kamers, venstergordijnen, muurbekleedingen (behangsels) in herbergen, kransvormige onderzetsels onder schotels, bezems van allerlei soort, zakken voor lastdieren, stoelbekleedingen, grove penseelen en borstels enz. Voor korten tijd heeft de heer simonet, een Franschman, in Murcia eene groote fabriek opgerigt om van het Espartogras, even als vlas, maar ruw toebereid, koorden van allerlei
