Pagina:Album der Natuur 1858 en 1859.djvu/711

Deze pagina is proefgelezen
183
OVER KOMETEN DACHT EN SCHREEF.

"Dit wil ghemeenlyck een oorsake wesen, waerdoor grote Heeren van hun stoel afglyden. Om over slaven te heerschen heeft men geen grote wysheyt van doen. Want slaven moeten met hun heer tevrede wesen, hoedanich hy oock sy. Maer vrye Luyden die hun selven uyt vrye wille onderworpen hebben onder 't ghebiet van een billig Overicheyt, die moeten met wysheyt gheregiert worden. Ende wanneer sulcx gheschiet, so heeft de Overicheyt gheen uytheemsche steunsel van doen leghen syn ondersaten. Onse voorouders pleghen te segghen, dat goede huyshoudinghe maeckt goede vrede binnen 's huys." Er ligt in deze woorden eene fijne aanspeling op den staatkundigen toestand dier dagen. De godsdienstige twisten tusschen de Remonstranten en Contraremonstranten, zoo lang met verbittering gevoerd, hadden eindelijk ten gevolge gehad, dat op den 13 November 1618 de nationale synode te Dordrecht was bijeengekomen, slechts korten tijd, voordat mulerius zijn boekje in het licht gaf De staatkunde had zich met die twisten ingelaten en prins maurits was reeds in October begonnen de regeringen in vele steden te veranderen. Dat werk was nog niet ten einde gebragt, en het was te vreezen, dat nog zeer vele regenten, die eenige neiging hadden laten blijken om de Remonstranten te begunstigen, van hunne stoelen zouden afglijden. Op dezen heeft mulerius het oog.

Hij gaat dan op deze wijze voort:

"Wat voorder onse Comeet angaet, t'is te vresen, dat niet alleen die Trompet an boort sal, maer oock de Dootklocken. Ick dencke noch om die clare nieuwe Ster, die over 't jaer gheschenen heeft, anno 1604 en 1605 niet wyt van die plaetse daer dese Comeet uytghecomen is: ende noch een nieuw Sterre, mits in de melcstraete by Swaneborst, welcke 18 jaer lang ghestaan heeft, ende is alleenskens ghemindert oft opghetrocken by de Sporades Sterren. Dese twee Sterren sullen misschien haer operatie met dese Comeet in 't werck stellen. Waer dat het vallen wil isset const te weten. Overmits onse Comeet doorgewandelt heeft in eene maenttydts, Persien, Turckien, Hongarien, Italië, Bemen, Polen, Duytslandt, Nederlandt, tot an Denemarcken toe."

"Sullen die elck daer wat van hebben, dat waer te veel. Ick mene