DR BARTH'S REIZEN IN HET CENTRALE GEDEELTE VAN AFRIKA.
(Vervolg en slot. Zie Album der Natuur, 1858, bl. 183.)
Wij hebben den reiziger barth in Kuka of Kukaua (Koeka naar onze uitspraak) verlaten, na den dood van zijnen reisgenoot overweg in September 1852. In deze hoofdstad van Bornoe vertoefde hij nog tot den 25 November, om toen westwaarts te trekken. In den aanvang van December trok barth over de rivier Komadoeyne, die oostwaarts naar het meer Tsaad stroomt, en alzoo met den Niger niets gemeen heeft. Door de provinciën Manga en Bedde zijnen weg nemende, trok hij vervolgens noord-westelijk naar een, vroeger zelfs naauwelijks bij naam bekend district Moenio, hetgeen noordwaarts in de groote woestijn tot den 14° N.B. vooruitspringt, terwijl deze naar het oosten tusschen het meer Tsaad zich verder naar de linie uitstrekt. De hoofdstad, de residentie van den stadhouder van Moenio, is Goere, met 9000 tot 10,000 inwoners, aan de helling van eenen rotsachtigen heuvel in terrassen aangelegd. Herhaalde malen gewaagt het verhaal des reizigers van de koude nachten, die hier, in de nabijheid der zandwoestijn, in December den thermometer somtijds tot 4,5° celsius deden dalen (omtrent 40° fahr.), terwijl deze op den middag somtijds 27 tot 28° C. hooger stond, 't geen met onze warmste zomerdagen van de laatste