Italië, dan wel op de verhouding van dat aantal tot de uitgestrektheid des lands en op die der inwoners van de verschillende staten en van verschillende afstamming onderling. Bij de berekening van de digtheid der bevolking is men in zooverre van de gewone wijze afgeweken, dat men de grootere bevolkings-middelpunten, de steden met tienduizend of meer inwoners, van de gezamenlijke bevolking van elk land afzonderde, en de inwoners der kleinere steden bij de over het geheele land verspreide of plattelands-bevolking telde; iets, wat zonder twijfel veel toebrengen moet om een juister denkbeeld te geven aangaande de verdeeling van de bevolking eens lands.
De aangenomene politische indeeling is die, welke vóór den vrede van Villafranca gold, dewijl de voorhandene statistieke opgaven geheel op die indeeling gegrond zijn. Die opgaven loopen alle van 1852 tot 1857. Men had wel is waar omtrent eenige Italiaansche staten ook nog latere; doch men heeft deze met opzet niet in aanmerking genomen, en teregt, naardien men, anders doende, tot minder deugdelijke resultaten zou zijn gekomen. Dit zal ook den 't minst met statistiek bekenden reeds daaruit duidelijk blijken, omdat, zoodra er van eene vergelijking tusschen de bevolking van twee landen sprake is, die vergelijking rusten moet op het aantal inwoners, dat beide landen ter zelfder tijd tellen, en dat die vergelijking alle juistheid missen zou, indien het aantal inwoners, dat het eene land op zekeren tijd bevatte, vergeleken werd met dat, wat het andere land op een anderen tijd telde.
Ik zal thans de resultaten der meer uitvoerige tabellen, waarin Dr. petermann de bevolkings-statistiek van Italië vervat heeft, uittrekselswijze mededeelen.
De eerste tabel, welke ik mededeel, is bij petermann de laatste. Zij is de zamenvatting van al de voorgaande en geeft alzoo van elken Italiaanschen staat de oppervlakte in vierkante geographische mijlen, de gezamenlijke bevolking, verder de bevolking, gescheiden in die der groote steden (boven 10,000 inwoners) en in die van het platte land, vervolgens de digtheid der geheele bevolking en der plattelands-bevolking van elken staat, en eindelijk, als geheele slotsom, de som van dit alles voor geheel Italië.
