het salpeterig zuur de vorming eener kleine hoeveelheid der zelfontvlambare vloeibare verbinding H2P; echter schijnt ook het salpeterzuur daarbij eene rol te spelen, dewijl water, alleen vermengd met salpeterig zuur, de ontbranding der bellen niet te weeg brengt. Ook chlorium of bromium, in kleine hoeveelheid bij water of zuiver salpeterzuur gevoegd, doen zulks niet. (Ann. d. Chemie u. Pharmacie, CXVI, s. 193.)
Proeven over generatio spontanea.—pasteur, wiens laatste proefnemingen, door hem den 3 Sept. 1860 aan de Académie des Sciences medegedeeld, ik vroeger kortelijk heb vermeld, heeft in de zitting van den 3 Nov. daaraanvolgende drieënzeventig ballons vertoond, op dezelfde wijze ingerigt en gevuld als door hem bij zijne vorige proefnemingen geschied was, dat is, voor een derde gevuld met gefiltreerd biergistwater en overigens luchtledig. In twintig van deze ballons heeft hij, ver van alle woningen, aan den voet der hoogten, die het eerste plateau van den Jura vormen, lucht laten treden. Twintig anderen hebben lucht ontvangen op een van de bergtoppen van den Jura, 850 meters boven de oppervlakte der zee. Eindelijk zijn nog twintig daarvan gebragt op den Montanvert bij de IJszee (Mer de glace), op eene hoogte van 2000 meters. Van de twintig eerste ballons bevatten acht georganiseerde producten; van de twintig, die op den Jura geopend zijn, was dit slechts met vijf het geval, terwijl van de twintig overigen, die op den Montanvert gedurende een vrij sterken wind geopend waren, in slechts ééne zich organische voortbrengselen vertoonden. "Het zoude," zegt de heer P., zonder twijfel noodig zijn deze proefnemingen zeer te vermenigvuldigen. Maar, zoo als zij dan zijn, hebben zij reeds de strekking om te bewijzen, dat het getal der in de lucht zwevende kiemen aanmerkelijk minder wordt, naarmate men hooger komt. Zij toonen vooral de zuiverheid aan, uit het oogpunt dat ons bezig houdt, van de lucht der hooge met ijs bedekte bergtoppen, daar slechts in een enkele der op den Montanvert geopende ballons eene schimmelplant is ontslaan." —
"Wanneer men," dus vervolgt P. later, "al de resultaten, tot welke ik tot dusver gekomen ben, bijeen neemt, dan kan men, dunkt mij, besluiten, dat de in de lucht zwevende stofjes de uitsluitende oorzaak, de eerste en noodzakelijke voorwaarde zijn voor het leven in de infusiën, in de rottende ligchamen en in alle voor gisting vatbare vochten." (Compt. rend., Tom LI, pag. 675). — Met dit laatste besluit is het pouchet, de welbekende verdediger der generatio spontanea, nog niet eens. Volgens een berigt vanl. figuier in zijn pas verschenen Année scientifique et industrielle, 1861, pag. 196, is pouchet door zijne met die van pasteur overeenkomstige proefnemingen in het zuiden van Italië tot vlak tegenover gestelde resultaten gekomen. De kwestie blijft dus,
