Pagina:Album der Natuur 1861.djvu/89

Deze pagina is proefgelezen
67
GETROKKEN VUURWAPENS EN ANDER MOORDTUIG.

althans niet.... blind gelukkig zijt, of, zoo ge 't niet van de jongens afzaagt, dat zij vóór het opwerpen van den bal het koordje in één draaijen, zoodat de bal, bij het losdraaijen opgeworpen, snel wentelend wordt opgevangen. Dan ten minste is er eenige kans om de opening, die nu bij het opwerpen altijd naar beneden gekeerd blijft, juist op de punt van het handvat te vangen.

Goochelaars en professoren in de balanceerkunst plaatsen dikwijls borden in evenwigt op de punt van een langen stok, maar nemen de voorzorg het bord snel te laten draaijen en in draaijende beweging te onderhouden, en voorkomen hierdoor het omvallen.

Nog menig ander speeltuig zouden wij kunnen aanvoeren als voorbeeld, hoe de omwenteling van een ligchaam om eene as, het zij dan om eene wezenlijk bestaande, stoffelijke of denkbeeldige, aan zulk eene as, als eene neiging geeft, om niet om te vallen of af te wijken van haren stand, terwijl, zoo de as zich verplaatst, zij trachten zal dit in een evenwijdigen stand te doen. En, zoo algemeen en schoon zijn de wiskundig te bewijzen waarheden, dat, wat bij kinderspeelgoed waar is, ook waar blijft op elke grootere schaal, zóó zelfs, dat die waarheden zich onveranderd bevestigen, niet alleen bij de beweging van onze aarde, maar ook bij de beweging van alle andere hemelligchamen of stelsels van hemelligchamen.

Onze aarde beweegt in eene bijna cirkelvormige baan om de zon, Figuur 5.
Fig. 5.
maar heeft bovendien eene ronddraaijende beweging om hare as, Fig. 5, en die ronddraaiende beweging is oorzaak, dat de aarde zich, behoudens kleine schommelingen, steeds evenwijdig verplaatst, en daardoor dezelfde helling op het vlak harer loopbaan behoudt.

Waardoor ontstaat nu die zoogenoemde stabiliteit der omwentelingsas? Ja! waarde lezer, dit is eene zeer ingewikkelde zaak; gelieve die dus op goed geloof maar aan te nemen. Beproef het ten overvloede, draai een eenigzins zwaar schijfje T, Fig. 6, zeer snel rond om een