Pagina:Album der Natuur 1862.djvu/472

Deze pagina is proefgelezen
66
ALBUM DER NATUUR.

Moederkoren. — Volgens waarnemingen van dr. fischer te Weingarten, die het eerst werden medegedeeld in de Allgem, homöopathische Zeitung, Bd. 57, no. 24 en door schneider in het 37ste Jahresber. d. Schles. Geselsch. f. Vaterl. Cultur, p. 91, meer algemeen bekend zijn gemaakt, zoude het moederkoren, Secale cornutum, niet, zooals men tot dusverre algemeen meende, door eene schimmelvorming, maar door den beet van een kever, Cantharis melanura fabr, ontstaan. Hij bevond dat, door op weeke, nog gezonde aren de kever te zetten, het moederkoren ontstaat. Bovendien hangt de verschijning van het moederkoren geheel af van de omstandigheid, of de kever te voorschijn komt op een tijdstip, waarop de aren nog niet rijp zijn. Verschijnt deze eerst nadat de korrels zijn begonnen zich te verharden, dan ontstaat deze misvorming niet en ook vertoont zich deze uitsluitend langs de randen der velden, waar ook de kevers zich ophouden.

 

Haematine in het bloed van ongewervelde dieren. — Men weet sedert lang, dat de roode kleur, welke het bloed van sommige ringwormen heeft, niet te weeg gebragt wordt door daarin zwevende roode bloedligchaampjes, maar dat het vocht zelf rood gekleurd is door eene daarin opgeloste stof. Hetzelfde geldt van het bloed der larven van de tot de familie der muggen behoorende Chiroromus plumosus. Eerst bij deze laatste en vervolgens ook bij den gewonen regenworm heeft nu dr. rollett aangetoond, dat die kleur teweeg gebragt wordt door dezelfde stof, welke de bloedligchaampjes der gewervelde dieren rood kleurt. Zijne bewijsvoering grondt zich voornamelijk op de volgende eigenschappen:

1°. Het dichroisme. Brücke had reeds voor eenige jaren op de omstandigheid opmerkzaam gemaakt, dat aderlijk bloed van een gewerveld dier in zeer dunne lagen zich bij doorvallend licht groenachtig vertoont. Hetzelfde nu doet het bloed van den regenworm en der genoemde mug-larven.

2°. Door bijvoeging van een droppel ijs-azijnzuur en een korreltje keukenzout bij het op een voorwerpplaatje gebragte bloed, en dit vervolgens even tot kokens te verhitten, ontstaan daarin de uit het bloed van gewervelde dieren wélbekende teichmansche bloedkristallen, die op eene dergelijke manier uit gewoon bloed verkregen worden.

3°. Evenals de haematine, is ook de kleurstof van het bloed der genoemde dieren oplosbaar in zwavelzuur houdenden alkohol.

Hierbij kan nog herinnerd worden, dat reeds in 1829 hünefeld aanwees, dat het bloed van den regenworm ijzer bevat, iets dat hem toen mede noopte de daarin bevatte kleurstof voor identisch met de haematine te verklaren, of-