Pagina:Algemeen Handelsblad vol 111 no 36383 Avondblad WETENSCHAP.pdf/1

Deze pagina is proefgelezen
WETENSCHAP

IN MEMORIAM J. R. KATZ

Herdenking in het Chemisch Weekblad.

In het „Chemisch Weekblad” heeft ir. Jan Straub een artikel gewijd aan wijlen dr. J. R. Katz.
Ir. Straub releveert in het bijzonder den grooten ernst, waarmede dr. Katz zich rekenschap gaf van alles wat hij in het leven ontmoette. Daarnaast beschikte hij ook over den levendigen geest en tegelijk de onverzettelijkheid, om deze wijze van leven te blijven volhouden. Zoo is het te verstaan, dat hij lang studeerde, niet tevreden over het verworvene, en naast zijn chemie-studie ook nog een geheele medische studie voltooide en deze besloot met een langdurig verblijf bij den Zwitserschen psychiater Jung.

„Om beurten grepen hem fundamenteele vragen van den geest en van de materie aan, en kon hij als psychiater goed doen en ook als chemicus vruchtbaar zijn. Als veld van onderzoek koos hij ten slotte definitief de chemie en hervatte hij het werk over zetmeel, waarop hij vroeger door zijn studie van het oudbakken worden van brood gekomen was. Voor de psychologie bleef de belangstelling en het medeleven met hetgeen daarin door anderen bereikt werd, en de behoefte om zich daarover in intiemen kring uit te spreken. De enkele vrienden en leerlingen, die hij in Holland heeft gehad, bewaren aan zulke gesprekken een dankbare herinnering.

„Het werk over zetmeel leidde naar röntgenonderzoek, naar onderzoek van andere biologische structuren, naar cellulose, waarmede hij zich vele jaren in Duitschland occupeerde en in samenwerking met leidende Duitsche figuren, dit geheele gebied van onderzoek mee opbouwde.”
Dr. Straub brengt daarna de ontdekking in 1924 in herinnering van de kristallijne structuur van rubber.
„In 1928 kwam Katz naar Holland terug en kreeg de gelegenheid het röntgenografische werk te Amsterdam voort te zetten; hij heeft toen ook de gelatine in zijn onderzoekingen betrokken. In dien tijd publiceerde hij herhaaldelijk ook in het Recueil en vervulde hij in het vereenigingsleven een plaats als bestuurslid, later voorzitter, der sectie voor kolloidchemie. In die jaren valt een krachtige ontwikkeling der sectie, met als hoofdmomenten het cellulose-symposium, aan welks voorbereiding hij groot deel had en het rubber-symposium, onder een nieuw bestuur gehouden, maar waarvoor hij het initiatief nam en de noodige voorbesprekingen hield tijdens een korte onderbreking van het werk, waarvoor hij naar Amerika genoodigd was. Dien winter schreef hij ook hier in Holland op verzoek van Abderhalden zijn boek over de röntgenospectrographie der hoog-moleculaire stoffen, bedoeld als een mijlpaal in zijn wetenschappelijke productie, maar dat zijn slotwoord werd en een wegwijzer voor de jongeren. De laatste jaren in Amerika waren een strijd tegen ernstige ziekte, een pogen om niettemin wetenschappelijk werkzaam te blijven.”

ANTHROPOSOFIE

Voordracht dr. Poppelbaum.

Voor de Nederlandsche afdeeling der Algemeene Anthroposofische Vereeniging, groep Amsterdam, zal Woensdagavond 18 Mei te 8.15 uur dr. H. Poppelbaum (Londen), een openbare voordracht houden in het Parkhotel, Hobbemastraat 1. Onderwerp: „Rudolf Steiner als Fuehrer zur Freiheit”.

NANGA PARBAT-EXPEDITIE

Dr. Paul Bauer, de leider van de Duitsche Nanga Parbat-expeditie, is met zijn tien tochtgenooten uit Bombay naar het Noorden vertrokken. Zij zijn voornemens van Abbotabad uit, in de Noord-Westelijke grens-provincie, hun doel te benaderen. Dit is de eerste maal, dat getracht zal worden van daar uit den bergtop te bereiken.
Volgens het plan zal de expeditie begin Juni in het basiskamp, 13.500 voet hoog, aankomen. En binnen 6 weken zal dan de bestijging van den 26.629 voet hoogen Nanga Parbat moeten geschieden.

Dr. Luft, de eenige die de ramp bij de beklimmingspoging verleden jaar heeft overleefd, behoort tot de deelnemers aan deze nieuwe expeditie.

DOCUMENTATIE

Internationaal congres te Oxford.

De 14e conferentie van de Fédération Internationale de Documentation zal plaats vinden te Oxford, van 21 tot 25 September, onder voorzitterschap van Sir William Bragg, voorzitter van de Royal Society. Op 26 September zullen de deelnemers een bezoek brengen aan het Science-museum te Londen.
Er zullen twee gemeenschappelijke vergaderingen worden gehouden met de „Association of special Libraries and Information Bureaux”. De in te dienen rapporten zullen betrekking hebben o.a. op de theorie der classificatie, het classificeeren en het samenstellen van bibliografieën, methoden en utensiliën ten gebruike van bibliotheken en archieven, samenstelling van repertoria, fotografie en andere reproductie-methoden in dienst van bibliografische problemen, het samenstellen van referaten, mogelijkheden van samenwerking, documentatiegidsen, ruil van gegevens door nationale en internationale uitgevers, principes en mogelijkheden, voorkomende bij de uitleening van boeken en documenten, de practische toepassing en het gebruik van bibliografieën.
Het comité zal de toezending van rapporten over bovengenoemde vraagstukken met belangstelling tegemoetzien; de rapporten te adresseeren vóór 1 Juni aan ir. F. Donker Duyvis, secretaris van de „Fédération Internationale de Documentation”, Willem Witsenplein 6, Den Haag.

STRATOSFEERTOCHT IN POLEN

Het Poolsch telegraaf-agentschap meldt, dat de opstijging naar de stratosfeer thans spoedig zal kunnen geschieden. Men wacht daarvoor het gunstige weer af.
Reeds in Januari zijn er berichten geweest over een weldra te verwachten ballonopstijgin, daar de ballon toen al nagenoeg gereed was.

BOEKENVEILING

In den Schouwburg aan „Het Groote Kerkhof” te Deventer zal op 25 Mei de bibliotheek worden verkocht, nagelaten door den hoogedelgeboren heer L. H. Daendels te Hattem.
Kijkdagen: 20, 21 en 22 Mei.