Pagina:Architectura vol 002 no 029 technisch gedeelte.djvu/3

Deze pagina is niet proefgelezen

21 Juli 1894.

227

ARCHITECTURA.

sluit aan de Vereeniging toegekend.

heid is en waren van oordeel, dat het opheffen van den | drage door den Raad dier gemeente, bij na te melden be- kwijnenden toestand, waarin de ambachtsnijverheid ook in het noordelijk deel van Noordholland verkeerde, het meest zou bevorderd worden door eene meer zorgvuldige opleiding van den aanstaanden ambachtsman dan tot dusver in de werk- plaatsen geschiedde. Gesteund en voorgelicht door den heer DE GROOT, ont- wierpen zij het plan tot het stichten der Vereeniging de Ambachtsschool voor Alkmaar en Omstreken". Alvorens evenwel met dit plan in het publiek op te treden, verzekerden zij zich of er te Alkmaar werkelijk sympathie voor hun voornemen bestond. Al zeer spoedig bleek, dat vele ingezetenen met hunne denkbeelden instemden en binnen zeer weinig weken was eene som van f 6000.- als rente- loos voorschot bijeengebracht ter bestrijding der oprichtings- kosten. Toen het particulier initiatief zoo krachtig had gesproken, mocht aan het welslagen der onderneming niet langer wor- den getwijfeld. In eene bijeenkomst der deelnemers in de rentelooze lee- ning, gehouden te Alkmaar op 15 Maart 1892, werd de Vereeniging opgericht en werden de statuten vastgesteld, welke bij Kon. Besluit van den 14 Juni, No. 26, d. a. v. werden goedgekeurd. Het Bestuur had intusscheu adressen gericht tot de Be- sturen der gemeente Alkmaar en omliggende gemeenten, tof de Provinciale Staten en tot den Minister van Binnenlanksche Zaken, inhoudende het verzoek om door het verleenen van jaarlijksche subsidiën de Vereeniging in staat te stellen het in hare statuten omschreven doel de opleiding van jonge- lieden tot bekwame ambachtslieden te bevorderen" te be- reiken. 29 Aan de geuite wenschen werd voldaan. De gemeente Alkmaar gaf het voorbeeld door het ver- leenen van een jaarlijksch subsidie van f 2500.- en het stichten van een gebouw, waarin de school zou worden gevestigd. In de najaarsvergadering der Provinciale Staten van Noord- holland van 4 November 1892 werd het voorstel van Ge- deputeerde Staten tot het verleenen van een jaarlijksch subsidie van f 2000.- goedgekeurd, terwijl door de aan- neming der Staatsbegrooting voor 1893 aan de Vereeniging van Rijkswege een subsidie van f 6000.- werd gegeven. Op den 1 Juli 11. kon het nieuwe schoolgebouw aan de Vereeniging in gebruik worden gegeven. Het Bestuur der Vereeniging had intusschen zorg gedragen voor de benoeming van eenen Directeur en van de benoo- digde onderwijzers. Daar de Ambachtsschool vooral voor de zonen der arbei- dende klasse in het leven is geroepen, behoorde het school- geld voor niet onvermogenden zoo laag mogelijk te worden gesteld en moeten onvermogenden gratis daarop worden toegelaten. Het schoolgeld bedraagt, naar gelang van de gegoedheid der ouders, f 6.-, f12.- of f 24.- per jaar voor iederen leerling, terwijl voor meerdere leerlingen uit hetzelfde gezin de helft van het schoolgeld per leerling zal worden geheven. Aan de school wordt onderwijs gegeven in de kennis en het gebruik van werktuigen, gereedschappen en materialen, in het praktisch beoefenen van ambachten (voorloopig zijn als ambachten aangewezen het smeden, timmeren, meubel- maken en verven) en in het hand-, rechtlijnig- en vakteekenen. Aan subsidiën werd in 1893 ontvangen eene som van f 9250.-, als: 1º. f 6000. van het Rijk, - 20. f 2000.- van de Provincie Noordholland, en van de gemeente Alkmaar. 3º. f 1250. Laatstgemeld bedrag is de helft van de jaarlijksche bij- Aan jaarlijksche contributiën en bijdragen van particulieren werd in 1893 geïnd eene som van f 378.-. Kon hier- boven met ingenomenheid worden opgemerkt, dat de toevloed der leerlingen de verwachting verre had overtroffen, eene tegenstelling daarmede vormt het feit, dat het getal der leden van de Vereeniging, op het einde van 1893, het ge- raamde cijfer van 100 nog niet had bereikt. Eene belang. rijke uitbreiding van het ledental is noodzakelijk om aan de stijgende uitgaven, die tengevolge van den grooten bloei der school mogen verwacht worden, het hoofd te kunnen bieden en het eventueel verhoogen der te verleenen subsidiën te bevorderen. Alleen wanneer het particulier initiatief krachtig werkt, kan op medewerking der Staatslichamen worden gerekend. Bovendien werd in 1893 door de navolgende gemeenten en corporatiën eene som van f 215.- bijgedragen, als: 10. door de gemeente Heiloo 20 3º Bergen Oudkarspel Noordscharwoude " " " " 21 " 4º. " 29 " 5º. " 27 " 69. " " " " Oudorp Oterleek Koedijk . 79. 80. door het departement Alkmaar der Maat- schappij tot Nut van 't Algemeen f 100.-. 25.- 27 25.- " 25.- 27 10.- " 10.- " 5- " 10.- " 5,- 90. door de Afdeeling Alkmaar der Maat- schappij tot bevordering der bouwkunst. Aan schoolgelden werd in 1893 ontvangen eene som van f 168.- en wel van: 5 leerlingen tegen f 24. schoolgeld per jaar. 9 " " " 17 " " " " " 12. 6.- 3.- " " " " 33 19 " " " " 14 Aan 14 leerlingen werd kosteloos onder wijs verstrekt. Het schoolgeld werd geregeld betaald. HOOGE TEMPERATUREN. 22 525 graden C. 700 " " 850 " " " " 950 " " " " 1100 33 1300 " 1500 " Ter beantwoording van eene briefkaart uit Groningen onderschrift onleesbaar -:,,Bij hoeveel graden treedt de kersroode gloeihitte op;" dient het volgende: Beginnende roode gloeihitte Donker Kers Helder Gele gloeihitte Beginnende witte gloeihitte Volle Voor het meten van temperaturen tot het begin der roode gloeihitte bestaan goede, onder aanwending van ge- comprimeerde gassen gevulde kwikzilverthermometers, die door SCHOTT & GEN te Jena vervaardigd, tot 550 graden bruikbaar blijven. " " Mülheim a/d Ruhr, Juli 1894. " J. L. T. HET IJZER IN HET OUDE EGYPTE. Sedert 60 jaren is het Delta-land aan den Nijl het meest gewaardeerde studieland voor den oudheidkundige geworden. Kunstschatten in edele metalen, meesterlijk bewerkt en van den zeldzaamsten aard werden gevonden en aan Europeesche musea toevertrouwd. Tevergeefs echter zocht de archeoloog naar het ijzer, het onedele metaal, hoe begeerig hij ook