van het geheele westen voorbereidde, waren de nestorianen de eenigen, die aan de volken, die hem volgden, eenige notiën dezer kunst konden geven. De Semitische rassen, de arabieren hebben geen aanleg voor kunst en wat men aangenomen heeft, als Arabische architectuur te beschouwen, is slechts een afleiding der Perzische bouwkunst door de grieken gewijzigd. Men weet hoe schitterend die laatste flikkering van het Grieksche genie nog was.
Het kan hier nogmaals herhaald worden, de Grieken hebben niet uitgevonden; op intellectueel gebied hebben zij samengesteld, verhoudingen en gevolgtrekkingen gemaakt en de kunst der redeneering tot hare uiterste grenzen gebracht; op materieel gebied wisten zij aan iederen vorm de schoonste uitdrukking te geven en hem te verfraaien zonder het beginsel te wijzigen. Zij hebben nooit monsters geschapen en in de werken van hunne verbeelding die het meest van de natuur afweken, wisten zij zulk een juiste goed berekende harmonie te leggen dat hun gewrocht een schijn van werkelijkheid kreeg.
De nieuwe meesters van het Oosten hadden alle nabootsing der organische natuur uit de kunst verbannen; toen dus de Grieken genoodzaakt werden voor die barbaren te werken, waren zij verplicht zich aan die nieuwe eischen te onderwerpen en namen de meetkunde als beginsel van iederen vorm en ieder ornament.
De architectuur werd van hare schoonste sieraden ontdaan toen het menschelijk figuur, de beeldhouwkunst en de inspiratiën uit de bloemenwereld haar ontzegd werden. Stekbertje en passer overheerschten haar geheel en toch wisten de artisten, die wij Arabieren noemen, nog wonderen te verrichten met die koude, droge gegevens.
Toen echter werd de studie der proportiën een der voornaamste middelen die tot de verfraaiing der gebouwen konden bijdragen.
In de architectuur der khalifen zijn de proportiën alles, omdat niets mede werkt om die fouten te verbergen; de ornamentatie die de harmonie der verhoudingen doet uitkomen geldt slechts als geheel. Zij is zooals een borduursel op een kleed en behaagt zonder de aandacht op te houden. Welk een eigenaardig lot heeft die levendige Grieksche kunst gehad! Steeds onderworpen vindt zij voortdurend de middelen om de meest uiteenloopende smaken tevreden te stellen. Haar wonderlijke beoefenaars schenen voor geen vraagstuk terug te deinzen; steeds onderworpen wisten zij zich door hun verstand boven hun meesters te verheffen en mede te werken om den naam van hunne overheerschers in de verdere eeuwen te doen voortleven. Zij waren de leermeesters der romeinen geweest, nu moesten zij de barbaarsche horden van arabië onderrichten en die laatste poging van hun genie had zulk een invloed dat men zijne uitwerking tot in de XVde eeuw bespeurt.
BOEKAANKONDIGING.
Verschenen is de 1e aflevering van les programmes illustrés des Théatres et des cafés-concerts. Menus, cartes d’invitation, petites estampes, etc.” een maandschrift.
Men zal wanneer de volgende afleveringen de eerste gelijken van Franschen chic een juist beeld krijgen, doch of het nageslacht de verzameling dezer dingen zoo belangrijk zal achten als in de voorrede verondersteld wordt, is twijfelachtig.
„THE HOUSE” is een nieuw maandschrift voor architectuur en aanverwante vakken. De 1e aflevering van den 1en jaargang bevat: artikelen voor meubilair, „medywood” aardewerk, kunstnaaldwerk, het inrichten van tafels, Boheemsch glas, behangselpapier enz. enz.
De goede bedoeling valt niet te miskennen, doch het geheel heeft in deze aflevering een te heterogeen karakter om voor het vervolg een ernstig streven in principieel afgelijnde richting te kunnen beloven. Evenwel leveren al deze dingen het duidelijk bewijs dat de behoefte aan een huiselijke omgeving in harmonie met den bewoner zich meer en meer doet gevoelen.
„les plus beaux types de lettres, d’âpres les maîtres de cet art, choisis et gravés par Alfred Prunaire, avant-propos par claudius popelin.” charles schmid, editeur paris. Dit is eindelijk eens een modern boek met zuivere letters, waartoe medewerkt de plaatsing van witte karakters op een zwarten grond. In het geheele keurige plaatwerk is getracht niet alleen te geven een zuiveren vorm, doch tevens een vastgesteld diagram, waarop de letters geconstrueerd zijn. De beste bronnen zijn hiervoor geraadpleegd. Plaat 17 en 18 bevatten een alphabeth van kleine gothische letters der Italiaansche school van vicentinus. Plaat 19 en 20 Romeinsche kapitalen, geheel op een diagram van vierkanten, Fransche school van geoffroi-tory. Zooals ten allen tijde het gebruik was, zijn de laatsten geconstrueerd in een kwadraat. ⅒ der zijde van het vierkant is voor de breedte der letterpooten aangenomen, hierdoor is een bijzonder slank type verkregen.
Plaat 48 en 49 bevatten een gelijksoortig type, waarbij de vierkanten, waarin de letters passen, in 9 verdeeld zijn. De laatste plaat no. 80 geeft cijfers van Elsevier uit de XVIe eeuw.
De tekst is met zorg samengesteld en geeft een overzicht van het beste dat in den loop der tijden, van af de 12e eeuw tot op heden, op dit gebied is voortgebracht en bevat tevens een opgave der bronnen, die voor de samenstelling van het plaatwerk gediend hebben en die voor den zoeker naar schoone lettertypen van groote waarde is.
| BEAUTY AND ART voorrede. |
bij aldom heaton, london 1897. |
Onder de prenten gegraveerd naar den onnavolgbaren hogarth is er eene die de bewoners van de maan voorstelt. Het is een ware monstruositeit. Zonder twijfel was ze bedoeld als eene satire, illustreerende al de verschrikkingen die ten deel zullen vallen aan hen, die zich voordoen als teekenaars op een absoluut origineele bazis; dat is te zeggen voor hen die zich alleen willen laten leiden door hun eigene ongeoefende verbeelding; was zulk eene satire noodig in hogarth’s tijd, hoeveel meer dan thans.
Juist nu de voorgangers op het gebied der wetenschap de absolute waarheid der Evolutie hebben aangetoond, willen de artiesten (of would-be artiesten) ons noodzaken deze waarheid te ontkennen.
Ieder die dit onderwerp met de noodige nederigheid beschouwt, zal niet ontkennen dat Evolutie het geheim en de grondtoon der Kunst, en niet minder der Natuur is. In de grootste en moeilijkste aller kunsten, namelijk de architectuur, zijn gelukkig voor ons de verschillende stadia der Evolutie, het duidelijkst waarneembaar en een leerling kan zelfs de trappen onderscheiden, die den overgang vormen van den Griekschen naar den Romeinschen tempel, van daar naar de Byzantijnsche kerk en van deze naar de Gothische kathedraal. Al de trappen der Evolutie zijn hier voor ons in onvergankelijk steen en marmer bewaard.
Dezelfde ontwikkeling heeft in alle andere kunstvakken plaats gehad, de negentiende eeuw heeft zich het recht voorbehouden dit opvoedingsproces als niet bestaande over het hoofd te zien, en zij toont ons hoe jonge mannen en vrouwen dingen kunnen voortbrengen even verschrikkelijk, omdat zij onwaar zijn (ten opzichte der natuur) als hogarth’s bewoners der maan.” ...... Wanneer dit boek eenigen kon opwekken liever traditie te aanvaarden dan maanzieke-verbeelding tot leidsvrouw te kiezen, zal het niet tevergeefs geschreven zijn. [1]
- ↑ Een overzicht van het boek volgt.(red.)
