— 28 —
schappen op het jeugdig gemoed met eenig regt de oorzaak gelegen zijn, waarom de natuurstudiën uit het onderwijs als het ware gebannen zijn? Voorzeker neen! Zij zijn het die het kind en den jongeling vervullen met bewondering voor de heerlijkheid, schoonheid, volmaaktheid en tevens groote eenvoudigheid der schepping; zij zijn het die het kind leeren dat geen dier ontuig is, hetwelk het met den voet mag vertreden; zij geven aan de jeugdige verbeeldingskracht nuttig en edel voedsel in tegenstelling van die zinnenprikkelende en zedenbedervende zoogenaamde werken van smaak; zij vervullen het jeugdig gemoed met eene krachtige waarheidsliefde; zij leeren den mensch zijne nietigheid; zij ontnemen hem het hoogmoedig denkbeeld, als ware hij met zijn kleinen aardbol, dien zandkorrel van het heelal, het middenpunt der schepping, tot wiens verlichting de zon, de maan en sterren schijnen, tot wiens voeding en onderhoud dier en plant geschapen zijn.