Pagina:Bosboom-Toussaint, Een Leidsch student in 1593 enz (1888).pdf/120

Deze pagina is proefgelezen

op Maurits van Nassau toe, werden er in gemoeid; de eerste om op het gemoed van haar zoon te werken, en de andere om door zijne autoriteit den vader te imposeeren, met zulk gevolg, dat Gomar Dauderfort, de kandidaat van den laatste, den 21sten April aan den Graaf schreef, om hem te bedanken voor de toegedachte eere, die hem wel had gevleid, maar die hij niet meer kon aannemen, schoon hij reeds op reis was gegaan naar Culemborg, daar men hem in den Haag gewaarschuwd had, dat de jonge Graaf »Circumvenu et préocupé par les artifices de je ne sçay quels, auroit escrit à son Excellence, et requis d’ écrire a votre seigneurie afin qu’il vous pleust le pourvoir du sieur de la Rivière pour Gouverneur, CE QUE SON EXCELLENCE A FAIT, ME TAISANT DU SURPLUS," de goede man voegt er zijn excuses bij, de ce qu’il n’ose passer outre en ceste charge, puisqu’il y avoit telle interposition, et que ce seroit embrasser le vent que de s’introduire au service d\’ un jeune Seigneur contre son gré et bon plaisir," enz.

De voorzichtige man deed wel en wijs, en te eerder, daar in diezelfde maand en nog voor dien datum, de la Rivière feitelijk geïnstalleerd was in zijne nieuwe functie door de Gravin, die daarop naar Utrecht vertrok, zeer voldaan dat zij deze onderneming tot een goed einde had gebracht en vastelijk overtuigd, dat de nieuwe gouverneur in alles hare wenken zou opvolgen. Zij vergiste zich, zooals wij gezien hebben; de la Rivière was een man van consciëncie, die, hoe hij dan ook tot zijn ambt was gekomen (en misschien juist omdat hij er op ongerechtige wijze toe gekomen was), zich had voorgesteld hier een goed christelijk werk te doen, en den jongen Graaf, door allerlei intriges geslingerd en in verwarring gebracht, omtrent zijne ware plichten op het rechte pad te leiden, al ware dit ook een andere weg dan dien de moeder aanwees. Hij kende de Gravin niet lang, niet volkomen, want zij bezat bij uitnemendheid de gave, zich voor te doen zooals zij het liefst gezien wilde zijn; en zij had zich bij den gouverneur aangesteld als de mishandelde gade, als de moeder in hare rechten verkort; maar hij kende genoeg de arglistigheid van het menschelijk harte, om zich te betrouwen op hetgeen hij zag; de middelen zelf die zij gebruikt had om hem bij haar zoon te plaatsen, hadden zijne verdenking gewekt, en hij had er zijne afkeuring over uitgedrukt; zij had zich verschoond met de noodzakelijkheid waarin zij zich bevond, om door te tasten bij de bekrompenheid