Pagina:Carel Allard - Nieuwe Hollandse scheeps-bouw (1695).pdf/44

Holte. Kh Vcor- fteven, 34 NIEUWE HOLLANDSE neemt,gelyk te zien is in de naarvolgende Lands-Schepen van de eerfte Charter, de Unie, de Prins Willem, de Keurvorft van Brandenburg, de Keurvorft van Saxen, enz: de welke alle 170 voet lang, en 41 voet wijd zyn, en fomtijds een weinig minder (als blijkt in's Lands Schip de Befchutter, welkers lengte 115 voet, en wijdte 28 voct is), Doch de Nieuwe manier is, dat men de Scheepen bree- der maakt,als het Vierden deel van de langte, om dat die Schee- pen bequaamer de Zee kunnen Bouwen, meer laft kunnen draagen, en die van Amsterdam lichter over Pampus gevoerd kunnen worden. Maar wat de Koopvaardy-fcheepen belangd, die maakt men gemeenlyk fmalder, als het vierdendeel van de lengte, op dat de zelve te gemakkelijker zouden voor haar anker reyen, en van minder volk beftierd werden: en daarom is het fomtijds wel gebruikelijk, dat men een vijfde deel van de lengte, voor de wijdte in Fluiten, neemt. De wijdte van't Schip hebbende,zoo diend in de naafte plaats de holte gevonden te worden, waar toe men voor ider 10 voet leng- te, een voet neemen moet, zoo dat een ſchip van 120 voet lang, 12 voet behoord hol te wezen, en dat op de hals, evenwel worden wel fchepen buiten deze proportie,zijnde fomtijds 4 voeten langer of 2 voeten korter, gevonden, doch zeer zelden. y de pas Dit kan bekend zynde, zoo gaat men voort met 't bouwen van de kiel, welke een vierde deel meer dikte moet hebben, dan de binne-kant van de fteven, en de grootfte breedte, dat is op de hals daar 't Schip wydft is (dewijl die achter en voor met de ftevens moet over een komen) anderhalf maal breeder dan de fteven: de planken moeten een vierdedeel der fteven dik zyn, volgens welke de fponning diep en wijd moet gemaakt werden. De voorftevens dikte aan de binnekant word gevonden, wan- neer voor ider 10 voet van de lengte des Schips, 1 duim dikte genomen werd, zoo dat ons boven geftelde Schip van 120 voet, een fteven moet hebben,die aan de binnekant dik is 1 voet, 1 duim, en aan de buite of voor-kant ruim 7 duim, want drie vijfde dee- len van de ftevens dikte aan de binne-kant genomen hebbende, zoo heeft men de dikte aan de buite-kant. Om de hoogte van de voor-fteven te vinden moet de holte, 't opzetten, en de hoogte van Sisom (15mm othit w obnovatyral Mer L kte 110