Courante uyt Italien, Duytſlandt, &c.
VVt Venetien den 8. Iunij, Anno 1618.
DEs Graeven van Leeuwensteens 3000. Soldaten sijn in die omligghende Fryulsche Steden geleyt worden, ende die oude Hollantsche daer uyt ghenomen, ende naer Monfalcin ende Istria ghesonden, om sulcke op 4. Gallions, ende 5. Galleyen te setten, ende tot die Armade te vaeren, Soo heeftmen 100. duysent Croonen naer Dalmatien ghesonden, om 2. Niewe Fusten te Armeren: Tot Bressa comen noch daegelijcx van wegen Joengste ghedachte verraderye vele Soldaten aen, die in bewaringe ghenomen werden.
Den Vernini Lapoz dewelcke den Franchoyschen Ambassadeur naer Mylanen gespedieerde Courir, van wegen inruyminghe Vercelli te protesteren, bejegent den Ambassadeur ende die versekeringhe der Restitutie te brengen, heeft naer Turin gheschreven, dat sulcke op 16. deses gheschieden soude.
Men segt, dat de Coninck Ferdinand aenden Coninc van Spanjen dese sijne Italiaensche Landen opdraghen ende inruymen wil, daerbeneffens die Oostenrijcksche in Friul sich daeghelijcx stercken, ende nu by 6000. te voete, ende 1500. Peerden aldaer hebben souden, soo houden de onse met de Demolitie van hunne Schantsen ende Fortressen oock te rugge, richten die ghedemanteleerde, principalijck die Schantsen tusschen Gradisca ende de Sterre-Schants, als oock tot Medea weder op besetten sy met volck, ende versien sy op een niews, met allerley nootdruft, so datmen besorght dat den vrede tot gheen goet eynde comen wert.
Ondertusschen vaert de Vice Coninck met sijne Armade noch al even starck voort, daerteghen dese Seigneurie, oock opt beste hun sijn Armerende.
VVt Prage, den 9 dito.
Van Presburgh den 5. deses wert gheadviseert, dat van wegen de Crooninge in Hungeryen noch niet besloten was, dat Boheemsche wesen verhindert seer vele, die Staten begeeren voor eerst dat hare Gravamina afgedaen werde, daer na willen sy tot de propositie treden.
Wt Weenen heeftmen, dat aldaer eenighe Crijchs bestellinge voor den Keyser voorhanden is, die overste Bucheym, Grave Dampier, Don Balthazar ende die Staudersche met meer andere verwachten op patenten de Spaēsche Ambassadeur aldaer, soude op 300 hondert duysent guldens aengepresenteert hebben, tot assistentie den 5. deses, is de Heere Crain als Keyserlijcke Commissarius alhier aenkomen, des anderen daeghs heeft de selve sich tot de Landt Officiers inde Secretarij begheven, dien derselve, als Heere opperste Borch Grave hier van Wal-steyn, ende Heere Poppen, te gemoete ghegaen, sijn aenbrengen is van wegen hare Majesteyt te insinueren, wat die oorsaeke sy dat met de Landt Officiers voorgaende proceduren is gheweest, daer over die Staten ghevraecht worden, die tot antwoorden gegeven hebben, dat die Apologie vanden verloopenen handel, sulcx genoech uytwijsen sal.
Den 7. deses s’nachts, sijn de Jesuwyten alle wech ghetrocken, hebben die sleutels tot het Collegie ende Inventaris, met hare verlatene goederen, de Heeren Staten overgegeven. Heden sijn de oorsaken van haer bannissement, inde Lants toge opentlijck afgelesen ende ghedruckt, en̄ op alle straten aen geslagen worden.
Men verwacht oock alhier, de Erts-Hertoge Maximiliaen, ende Cardenael van Diderichsteen. De Ceurvorst van Saxen soude ooc vele volcx op de beenen hebben, tot defensie van Bohemen, gelijck ooc doen die Slesissche, Moravische, ende Oostenrijcksche Staten.
VVt Ceulen, den 18. Dito.
Naer dien de saecken in Bohemen verwert staen, geeft het alhier alderley discours, ende moch sulcx wel tot eenen Religions Crijch comen, en vergaederen sich hier vele Oversten, Capiteynen ende bevel hebbers, wachten op goede bestellinge.
Dese dagen sijn verscheyden reysen vele van de Statensche Ruyters, met 20. 30. 40 in troupen, opwaerts ghereden, met voorgeven datse naer Venetien willen, soo wy verstaen sijnse door Franckfoort ghepasseert, tot wat eynde salmen metter tijdt vernemen. De Baron van Aenhout, is voor weynich daegen alhier gheweest, Men segt, hy soude oock patenten vande Keyserlijcke Majesteyt hebben, om twee duysent Peerden, en 3. Regimenten aennemen laten, so soude de Erts-Hertoge Leopolt oock voor sijn persoone 1000. Peerden en̄ 2. Regiment te voet aennemen, tot dien heeft de selve noch 4. duysent Man, tot Passow liggen, die op hem wachteu.
VVt s’Graven-haghe den 21. Dito.
Wy hooren uyt Engelant, dat de reyse vanden Ridder Ralay, in West Indien gheheel in disordre gheraeckt is. Hy en was niet int besichtighen van een Mine doorsteken, maer in het innemen van een Fort ghenaemt S. Thomas inde Riviere van Ornocques met een stuc groff gheschut door gheschoten. De Engelsche souden daernae weder alles hebben moeten verlaten, ende met hare Schepen te rugghe comen. Meerdere particulariteyten verstaen wy daegelijcx, also eenige tot Briston ghelant waren, die van daer quaemen. D’alliantie met Spaignen, willen eenige seggen, dat die noch wel voortgaen mochte, ende souden haest wederom ghecommitteerde naer Spaignen ghesonden werden.
Die Moscovitsche Ghesanten, hout by de Heeren Staten starck aen om Expeditie, Men segt dat sijn versoecken soude wesen, om hulpe te hebben van gelt, gheschut, wapenen ende andersins: heeft daer benevens vertoont den afsegghe ofte vyants Brief, die de Coninck van Polen aen sijnen Heere de Groot-Vorst ende de Coninck van Sweden gheschreven hadde, dewelcke hy opt uyterste te vier en̄ te sweerde wilde vervolghen ende uytroepen: Maer verstaen datter int believen van sijn versoecken noch groote difficulteyten ghemaeckt werden.
De Heeren Staten Generael, sijn de verleden weecke eenighe reysen solemnelijck over de bewiste saecken vergaedert gheweest. Dese weecke sullen die van Hollant presideren, dan sullen de geconfereerde Steden hare eyndelijcke verclaeringe aende Generaliteyt, watse te doen sijn bedacht, inne brengen.