VVt Ceulen, den 15. Auguſti.
Die by de voorgaende verhaelde moordt in Veltolin in’t lant van de Grysons, wert gheconfirmeert, dewelcke volbracht zijnde, heeft sich eenen, genoemt Jacob Rabussolor voor een Gouverneur aldaer opgheworpen, de Officien uytgedeeld, ende hem sweeren laten den Eed van ghetrouwicheyd sonder datmen wiste in wiens naeme hy sulcks dede. Het schijnt dat der Roomsche Catholijcken voornemen is gheweest de Euangelische in ’t landt t’eenemael uyt te roeyen, Maer God heeft het anders versien, want alsoo uyt Clevona gheadviseert wordt, soo hebben de Euangelische Grysons de waepenen ter handt ghenomen, ende met hulpe haerer naebueren, die sy met vuyr maecken op ’t gheberghte, tot een teycken van noodt, beriepen, die rebellen aenghetast, ende hun van de Frontieren van Mylanen, niet teghenstaende dapper op hun uyt dat fort Fuentes gheschoten wierd, verjaeght ende verdreven, oock eenighe Veldstucken verovert, hunne gheconfedereerde, als die van Bern ende Zurich, lieten in aller haeste ettelijcke Vaendels volck tot hun secours oprechten.
Also de Colonel Frederick van Diepenbach, die voor desen een schoone victorie by Clausenburg in Moravie teghen de Keysersche ghehad heeft, sijnde tot Pfosters in Switserland, in’t warme badt om sijne ghesontheynt, vanden Abt aldaer, oft ’s Keysers versoeck ghevanghen is gheworden, heeftmen van Praeghe in aller diligentie eenen expressen Courier nae Nieuwensol ghedepesceert gheworden, om sulcks aldaer te adviseren, met versoeck datmen de Keyserlijcke Ghesanten aldaer oock in arrest soude willen nemen, ’t welc Bethel Gabor terstont heeft laeten gheschieden, alsoo dat te vermoeden is dat de voorsz Colonel haest weder op vrye voeten ghestelt sal werden.
Dewijle de Grave van Mansvelt door ’t innemen vanden gulden Steegh, de passagie gheopent heeft, soo liepen de Hongaeren toe in’t stift Passauw, roovende ende brandende als in vyanden Landt, ’twelck men meent dat eer langhe oock in Beyeren sal gheschieden.
De gantsche Krijghs-maght bestaet in twintig duysent mannen te voet: ende 4000 peerden, 20 stucken grof geschut, met ettelijcke velt stucken 18 groote koopere Back-ovens, ende 800 waghens met allerlei gereetschappen, ende munitie.
Omtrent dese Stadt, ende een myl ofte twee hier rontsom, komen daghelyckx veel Ruyters ende Voetvolcks, nemen haren wegh hoogher nae Andernach ende het Mey veld, de monsterplaets soude op het Kovelentsche veldt gehouden worden, daer henen voor 4 dagen 2 stercke Schepen met Anckers ende kabels hoogher gevaren zijn, het laet sich aensien dat sy een brugghe over den Rhijn leggen wilden.
Hier wordt noch daghelijcks veel ammunitie broodt voor ’t legher ghebacken, ende hoogher ghevaeren: tot Andernach, Lints ende Kovelens is oock daer toe bestellinghe gemaekt, veel meel werdt insghelijcks hoogher gebracht, ende een groot getal van stercke schuyten, om ’tkrijgsvolck in korter spoet over te voeren, den Marquis Spinola soude voor seecker morghen tot Kovelens aenkomen, voorleden maendagh, den 10 deses, is van hier verreyst de Vice Cancelier Pints (zijnde tegenwoordig Raed van ’tHertoghdom van Bourgongien) naer de Stadt Franckfort, aen de Magistraet te begheeren, in name van Keys. Maj. den Marquis Spinola de passagie door hunne Stadt te willen vergunnen, begheerende in vier daghen ronde verklaeringhe hier over. Men seght oock dat de voorsz Vice Cancelier na Cassel aen den Landtgraef ghesonden, syn passagie voor den Marquis door syn Landt te begeeren.
Het Krijghsvolk vande Gheunieerde Vorsten is noch tegenwoordigh ontrent de Pfaltz, schoon uytgelesen volck, 6000 te peerde, ende 18 duysent te voet, behalven den uytschot die ooc 24 duysent man sterck is, verwachten met couragie d’aenkomste vande Spaengiaerts.
Voor gisteren souden 1500 mannen te voet, en̄ 300. Peerden van Wirtsbergh naer Ments komen, ende waren eenighe daghen te voren ettelijcke troupen desselven volcks, met 30, 40 en 50 alle afwaerts ghekomen, ’twelck allerlei nadencken gheeft.
Wt Ceulen den 18 dito.
Men verstaet uyt Kovelens dat op heden aldaer 14 duysent mannen Spaensch volck de Mosel af ende tot Cobelens over varen souden, ende haeren wech by Grantbreytsteen op Limburgh nemen, maer de Marcquis Spinola soude met syn volck by Bon ofte daer ontrent over de Rijn varen, ende den wegh oock op Limburgh na dat ander volck nemen, ende voorder die hooge straet op Franckfoort ghebruycken: den Proviand-Meester was oock tot Cobelens gheweest, die hadde daer 30 voeder Wijn, tot behoef vant volc ghekocht.
Voor gisteren is de Enghelsche Ambassadeur van Bon ghereyst, ende synen wegh naer Trier ende Ments ghenomen, zijn aenbrenghen is gheweest, t’Churvorstendom Pfalts te verschoonen, hy wilde allen moghelijcken vlijt ghebruycken dat den Boheemschen handel soude vereenight werden, datmen synen Koninck prysen soude, daer op de Churvorst gheantwoort heeft, dat sy om vrede ende eenigheydt te onderhouden, den Ambassadeur te wille doen soude, maer en costen den Koninck van Spangien ende ’t huys Oostenrijck in deser saecken geen maete setten.
Wt Aernhem den 19. dito.
Den 25. Deses zijn alle de wagēs over de Yssel ghescheept ende naer Elteren bergh gevaren: denselven dach heeft den Prince van Orangien een Trompetter afgheveerdicht, om op het spoedighste t’ontdecken, waer de Marquis Spinola met sijn volck henen treckt. Oock zijn den 15. ende 17. deses, voorby dese Stadt ende Nimmeghen een seer groote menichte van Soldatente water ghepasseert, met allerley ammunitie ten oorloghe dienende, naer de monster plaetse, te weten teghen over Schencke schants, ende komen de Ruyters oock daghelijcks aen. Van dage sal oock het meeste garnisoen van Deventer, Sutphen, Doesburgh, ende andere op de monsterplaetse komen, soo trecken oock van daghe 19 Compangnien uyt Nimmegē, de Ruyters vā daer, Vtrecht, ende andere plaetsen, sullen oock van daghe op de monster plaetse wesen. Desen morghen sal sijn Princelijcke Excel. hoogher aen van hier vertrecken, met alle dat Krijghsvolck dat hier binnen light, soo te voet als tepeerde, men seght datter een brugge over den Rhijn soude gheleght werden, sonder te weten waer.
Sijne Excellentie is tegenwoordigh te Emmerick, de generale monsteringhe sal morghen ofte over morgen ten langhsten ghehouden werden.
Ghedruct ’tAmſterdam by Ioris Veseler, vvoonende aende Zuyderkerck inde Hope, Ao. 1620. Den 21 Auguſti.
