VVt Ceulen, den 22. Auguſti.
De Brieven uyt Switserlandt brengen mede dat de Grisons die rebellen ende Banditen weder te rugge gedreven, ende bycans alle plaetsen niet teghenstaende van dat Fort Fuentes sterck op hun gheschoten wierde, ende daer door by de 200 persoonen verloren, gherecupeert hebben. En̄ alsoo die Euangelische Switsers met hare hulpe ghereet waren, hieldemen het daer voor dat die Spaensche dat begonnen werck weder blijven laten, ende die andere plaetsen oock vrywillich ruymen sullen, op datse sich inde selve contreye, niet oock in een nieuwe Oorloghe en embarqueren, ende de wijle men vermerct dat die Venetianen sich oock daer in steecken mochten.
Men confirmeert uyt Oostenrijck dat de Hertoch vā Beyeren sich selfs in persoone tot Lints bevont, hebbende daer binnen 1000. mannen tot guarnisoen gheleyt, gelijck wel hadden de Standen noch niet gehult, maer aenden Keyser 12 articulen ghesonden, ende daer op resolutie begeert, daer op syne Majesteyt den Stenden door openbare patente, sonder eenighe exceptie, tot huldinghe hadde citeren laten. Maer men schrijft, dat die Neder Oostenrijcksche Standen, die tot Reets noch versamelt syn, gheensins daer toe verstaen wilden. Insghelijck waren in Oostenrijck die steden Ens, Steyn, ende andere geresolveert niet te huldighen, vele min sich den Beyeren te onderwerpen, en sout Lantvolc noch inde wapen syn.
Of wel die Heere George Teyffel als Keyserlijcke Ambassadeur vanden Hongerschen Lantdach tot Weenen weder aengecomen is, soo was het doch aldaer van desselfs Lantdachs conclusie seer stil, twelc van vremde gedachten veroorsaect ende te presumeren geeft, dat het op des Keysers syde niet ten besten moet afgeloopen syn, te meer dewijle men vermeent dat alreets inde twintich duysendt Hongeren op de tocht souden syn, om eensdeels in Oostenrijck ende eensdeels in Stirmarck in te vallen. Eende soude Bethlem Gabor nu by Presburg een brugge over de Donau slaen laten. Oock met 30 duysent Man in persoone te velde trecken soude.
Tot Praghe heeftmen ettelijcke Catholijcken (die eenighe iniurieuse woorden teghen den Koninck uyt ghesproocken, oock een Fransman, die sich hadde verluyden laten, den Koninck te willen doorschieten, ghevangen ghenomen.
Op den 11 deses, waren van daer 2 Maenden gagie met 24 Wagens met allerley munitie naer dat Boheemsche Leger ghevoert, met bevel den Soldaten te Peerde ende te voet, sonder eenighe defalcatie van leeninghe oft anders selfs te betalen, ende niet den Capiteynen ofte Bevelhebbers dat gelt in handen te geven.
Men was tot Praga int werck eene Ambassade van alle 3 stenden uyt yegelijc 2. Persoonen tot den Churvorst van Saxen te seynden, de wijle deselve een Leger van 15. duysent mannē vergaderdt, om te weten, wat men sich van hem te voorsien heeft, met presentasie die over oude Pacta ende Confederatie, die thuys van Saxen met Bohemen heeft te continueren, maer men conde van hem al noch geene finale resolutie vernemen daerom de Coninck in persoon te velde wilt.
Wy hebbē uyt der Slesie dat die hulpe te peerde ende voet, dach ende nacht naer den Boheemschen hooft-leger trecken, soo dat met dese, ende die Hungersche hulpe, dagelijcks scharmutseringen, mochten voorloopen.
VVt Francfoort, den 23 dito.
Ghisteren morghen vroech is de Heere Graeff Frederick van Solms, met den Grave van Isenburgh, met 2000. Ruyters ende 2 Regiment te voet, van Oppenheym, by deser Stadt Lantweringen aencomē, ende die passagie versocht, maer hun beneden dese Stadt na die Brugge die desen morgen veerdich syn sal, ghewesen worden, ende hebben die Ruyters gisteren ende heden, hun quartier op gene syde, maer dat voetvolck op dese syde der Stadt Meints int Veldt ghenomen, alwaer uytgheroepen is, dat by lijfstraffe sich geen Soldaet vande Compagnie afsonderen sal, of sy desen dach hun quartier voorder nemen sullen, weetmen niet. Men verstaet dat de Marcgrave van Ansbach met dat ander quartier oock een veranderinghe maecken, ende herrewaerts marcheren sal.
Voor gisteren syn alhier Brievē vande Marquis Spinola comen, daer inne dese Stadt versekert wert, dat die Armee, niet tegen deselve, ofte eenigen gehoorsamen Stant, maer tegen Bohemen aengesien sy, dese versekeringe is door eenen Gesanten, ooc by de Protesterende Vorsten gheschiet. Ghisteren heeft dese Stadt hunne Gesanten naer de voorschreven Marquis afgeveerdigt hun niet alleen des gedanen aenbieden te bedancken, maer oock te begeeren, dat den tocht so vele mogelijcken wijt van des Stadts Frontieren te nemen, met dewelcke oock de Landt-graef van Hessen, d’Armstadt ghesanten afghereyst zijn.
Dat ghenoemde volck voeren vele waghenen met hun daer op alle ghereetschap tot Schants Corven, ende by elcken 3 Man, die sulcke maken sullen, ende syn oock xx schipknechten by hun. Daer comt advijs dat Spinola alreede tot Montabaur aencomen, is maer 9 mijlen van hier, wat nu voorgenomen wert, salmen haest vernemen.
VVt Ceulen den 25 dito.
Die Schip-brugghe dewelcke de Marquis Spinola, tot Tol Engens by Cobelens over den Rhijn heeft slaen laten, is voor gisteren veerdich gheweest, ende terstont sijn volck doen over marcheren, de eerste ware een regiment Bourgnions ende daer na een Wallons, ende eē Spangiaerts, ende een Duytsch-regiment, Graef Heyndrick vanden Bergh heeft 4000. Ruyters, de Gouverneur van Lutsenburgh, die voert 12. duysendt man te voet, ende 1200 peerden. Den Engelschen Ambassadeur seghtmen tot noch toe met de Legher ghereyst is.
De Ruyters zijn tot Cobelens met die Schepen over den Rhijn gevoert, dat gheschut is met een craen inde Schepen gesedt en̄ hooger nae de Rivier de Laen ghevoert, ende is also schier den gantschē leger, dē berg opgetrocken, en̄ voort gemarcheert.
VVt VVeſel den 24. Auguſtus. 1620.
Dese dagen zijn alhier van Dusburgh en̄ andere plaetsen, by duysent Soldatē binnen comen so dat dit garnisoē 4000. sterc is, Don Lowijs de Velasco, wert met eenige 1000 mānē verwacht.
Den leger vāde Heere Prince van Orangien licht niet wijt vā hier tot Diueren genaemt, die quartieren werden afghesteken, veel treffelijcker als opt te voren, hen komt daghelijckx noch veel Crijschvolc aen, ooc volck vande Heynse-steden daer by verwacht, men segt dat uyt den genoēdē leger met den eersten eenighe 1000. mannen opwaerts na Duyts-lant tot de gheunieerde vorsten ghesonden souden werden.
’tAmſterdam by Ioris Veseler, vvoonende by de Zuyder-Kerck inde Hope. Ao. 1620. Den 28 Auguſti. Voor den Courantier in ’tLeger van den Prince van Oraignen, aende Beurs inden gecroonden Hoedt.