Courante uyt Italien, Duytſlandt, &c.
VVt Roomen, den 19 Auguſto, 1620.
VAn Napels heeftmen, dat sich die Turcksche Armada in twee deelen verdeylt, d’eene teghen Ottrante op die Spaensche Armada die tot Messina light, te sien, d’ander deel 46. Galleyen starc heeft tot Monfredonia 3000 Turcken uytgheset, ende naer dien sy die Stadt gheplundert, soo hebben sy dat Casteel met 4. stucken beschoten, het welcke sich opghegheven, dewyle sy gheen gheschut daer op hadden, die Turcken hebben alles ghevanghen ghenomen ende grooten roof, insonderheydt aen Munitien becomen oock die Stadt in brandt ghesteecken, alsoo dat maer een Munnicken ende Bagynen Clooster onbeschadicht ghebleven is. Ende soude oock die Turcksche Armada in Puglia weder afgevaren sijn, ende by 1000 wegh ghevoert hebben.
VVt Venetien, den 4. September. 1620.
Van Mylanen heeftmen, dat den 26 Augusti de Generael Piemontelli, met 15. Schepen vol Soldaten, ende een ander met vol grof gheschut op Ripa afgevaren, aen welcke plaetse des Grysons Leger sich bevont, ende na dien de Grysons met afschieten eenige stuckē geschuts, hun mercken lieten, ende veel Spaensche doorschoten, hebben doch dese ingeschepte een plaetse ingenomen daerom die Grisons hun moesten retireren. En̄ heeft oock den Planta in’t Engadeiner dal, veel Dorpen voor Ertzhertoch Leopold huldigen laten. Doch hebben die Catholijcke Switsers den Euangelischen die passagie toegelaten, dat Veltolin de Spaensche weder af te nemen, ghelijck hun dan die van Bern alreede aldaer sien laten.
Wy verstaen, dat die Turcksche Armade in Apulia inghevallen is, die Stadt van Monfredonia inghenomen ende neffens dien veel ander plaetsen gheplundert, ende veel Menschen daer onder oock Gheestelijcke persoonen ende Religieusen so Mans ende Vrouwen wech gevoert.
VVt Weenen den 2. dito.
Naer dien Keys- Maj. sich op der Hungheren voor 8 daghen verhaelt onbillijck ende niet doenelijck begheeren niet wilde resolveren, noch kunnen, alsoo hebben sy Bethel Gabor, in hunne verbitteringhe tot Coninck ghekosen, die soude den 9 deses voor seecker ghekroont werden, dewelcke ghisteren met sijn Gemael tot Presburgh eenen stadelijcken in-tocht ghehouden, dese ontydighe verkiesinghe ende Keyserlijcke verwerpinghe is door eyghene Couriers aen Spanjen, Saxsen, Beyeren, ende andere Potentaten de wete ghedaen.
Voor weynich dagen syn eenige 1000 Mannen afwaerts getrocken, de Heere Bremer Oversten tot Raab is tot General in Hungaryen gheordineerdt, tot den selven soude den Ester Hazi, Palvi ende andere die het noch met den Keyser houden, hun 10 duysent sterc vervoegen. Buquoy soude dagelijx met dat Beyersche volc een impresa voornemen, hoewel die hooftsiecte onder syn volck regeert ende vele sterven. Heeft ooc in dry Maenden gheen gelt ontfanghen.
Die Bohemen rusten hun starck tot den Winter-Legher, ende wert hun alle nootdruft toegevoert, die Hunghersche hulpe van 30 duysent Mannen treckt hun met trouppen, door Moravien toe, nae der Crooninghe souden 20 duysent Mannen in Styrmarckt ende Beyeren vallen.
Ghisteren is een Engelschen Ambassadeur alhier met 16 Waghens inghehaelt. De Francoysche Ambassadeur bevindt sich oock noch alhier.
VVt Prage, den 4 dito.
Men verneemt dat die Standen in Oostenrijck den Hertoghe van Beyeren in naeme des Keysers Interimsche wyse hebben ghehuldicht, daer teghens heeft hy hun oock belooft, haer by hunne Privilegien ende Vryheyt der Religie op den Interim te beschutten. Die versegelde Confederatie Brieven met Bohemen hebben sy te casseren ende met eenen stercken Eedt beloven moeten in eeuwieheyt sich in dierghelijcke Confederatie niet meer te sullen inlaten.
Daerop heeft de voorsz Hertogh den Colonel Hebersdorf tot Gouverneur in Oostenrijck ghestelt, die Steden met Ruyters ende Knechten beset, ende met dat resterende Crijghsvolck in persoon naer Bohemen ghetrocken, hebbende tusschen weghen eenen Courier met Brieven aenden Koninc in Bohemen gesonden. Daer in vanden selven begeert, sich resolutelijck te willen declareren of hy dat selve Rijcke ende der gheincorporeerde Landen den Keyser cederen wil ofte niet, want so niet moestmen een ander middel soeken.
Den 31 passato, is de voorsz Courir met dese resolutie weder afgeveerdicht: Namentlijck, dat syne Kon. Maj. noch die Standen sich sulcker dreygementen van hem niet voorsien, sulcx oock niet met die tot noch toe gecontinueerde goede na buerschap verschult haddē, twelc sy doch, indien de voorsz Hertoch tegen verhopen, in syne intentie persisteerde, aen syn plaetse moesten laten blijven. Maer waren daer tegens geresolveert, haer goet ende bloedt uyterlijck metten anderen op te setten, ende die uytkomste van Gode, als een Rechtveerdich Richter te verwachten.
VVt Praghe, den 7 dito.
De Hertoghe van Beyeren, is met syn volck weder uyt Bohemen in Oostenrijck na Zwedal ghetrocken, met 14 duysent te voet ende 36 Cornetten Ruyters ende 14 stucken geschuts, eenige meynen dat hy met Buquoy ’tBoheemsche Leger aengrijpen wilt, andere willen om die Hungeren te bejegenen, die naer Weenen toe trecken.
Tot des Marcgraven van Jagerendorps 4000 Man, hebben die Slesiers noch 2000 man naer Bautsen gesonden. Ende werden ooc 600 Peerden ende 4000 Landtvolck neffens meer geschut daer henen ghevoerdt, ende trecken noch 6000. Hungeren afwaerts.
Den 2 deses is de Prince Christiaen van Anhalt den Dampier in sijn quartie gevallen, alles doot gheslaghen ende ghevanghen, oock alle die Bagagie becomen, een starck Casteel daer by daer Guarnisoen in lagh is door die Hungheren inghenomen, ende ’tquartier in brant ghesteken. Men seght dat Bucquoy opghetrocken was, denwelcken vervolght de genoemde Prince ende de Grave van Holack, op den voet, met dat gantsche Legher, van hun verrichten salmen haest hooren. Ondertusschen wert alles int gantsche Lant opgheboden ende veerdich gehouden ende inde Steden niemant verschoont. So heeft oock hare Con. May. ghisteren op Sondagh met der gheheele Hofhoudinge ghecommuniceert ofte ten Avontmael gheweest, sal dese weecke noch naer den Velt-legher marcheren.
VVt Francfoort, den 11 September.
Den 8 deses is den Venetiaenschen Ambassadeur alhier gearriveert, die is ghisteren te schepe naer Keulen en ’s Graven-Haghe verreyst, heeft een statelijcke Suite by sich. Ende is dese dagen den Enghelschen Ambassadeur alhier gheweest, die is naer Beyeren ende Dresden verreyst, die wilt noch middelen tot den vrede voor brengen. Die Gheunieerde Vorsten treckt dagelijcks veel volcks toe, ende heeft de Lant-grave Maurits van Hessen oock noch over 2000 Mannen daer by gesonden, so datmen van wonder sal hooren.