Pagina:Courante uyt Italien, Duytslandt, &c. 1620-10-17.djvu/2

Deze pagina is proefgelezen

Int sluyten deses, comt Ordinantie, dat den gheheelen Legher ten 3 uren weder op-breecken soude, waer heenen en weet men niet. Onsen vyant treckt nu na Budweys.

VVt Biſſchofs VVerda, den 4 dito.

Naerdiende Churvorst van Saxsen die stadt Bautsen met 3 Schantsen starck beleghert, ende alrede 800 scheuten met het grof Gheschut gedaen heeft, ende inden vierden storm weder eenighe 100 Mannen verlooren, heefmen den 1 deses den Water Thooren met Cartouwen beschoten ende gantsch afgheworpen, oock veele Vierwercken heenen ende weder geworpen, daerover de voor-stadt gantsch afgebrant, oock den brant in Stadt ghecomen, ’twelck van voor ghisteren middagh op Vrydach tot op ghisteren avont ten 5 uren noch in brandt stondt, ende seer grooten schaden ghedaen, het welcke inde Stadt sulcken grooten verschricken heeft veroorsaeckt, datter inde 80 Musquetiers, ende veele Mans ende Vrouwen uyt der Stadt inden Legher gecomen ende om ghenade ghebeden, daer op heeftmen in die Stadt allerley conditien voorgeslagen, ende op heden beginnen te parlementeren, of dat accoort ghemaeckt werdt, salmen morghen vernemen.

VVt Praegh, den 5 dito.

Tot op heden en is tusschen beyde Leghers noch niet gepasseert, maer liggen soo naer tesamen, datmen daer voore hout, dat den vyant niet voor by en can, den aengeboden Slach hem te leveren, daer om oock gisteren in allen Euangelischen Kercken alhier een yegelijck om yverich te bidden is vermaent worden.
Des Bisschoppen van Wirtsburg ende Saltburg volck by 8000 starck, die tot noch toe aende Beyersche frontieren gelegen hebben, syn by des Keysers volck aengecomen, maer hebben hun te voren Meester van Schuttenhoven ende Tockhahn ghemaeckt, ende daer in alle Raets Heeren ende andere ophanghen laten. Daeromme haere Maj. den Grave van Mansvelt met syn volck na den Hooftleger ontboden heeft, die wert dagelijcx verwacht, ende bevint sich hare Maj noch tegenwoordich by Merowits, daer by noch 8000 Hungeren aencomen syn.
Voorleden Donderdagh heeft Buquoy Piseck twelck hy op den vierden dach belegert met ghewelt ingenomen ende alles daer inne om brengen laten, ende eenigen Adel ende Burgers hanghen ende onthoofden laten, ende alsoo getiranniseert, dat hy oock de Vrouwen ende onschuldige kinderen niet en heeft verschoont, veele ergher als die Turcken oyt ghedaen hebben.

VVt Ceulen, den 10 October.

Wt Francfoort, wert van den 8 deses geschreven dat Grave Heyndric Frederic van Nassau, den 7 deses met alle syn volck by de Geuneerde Vorsten Leger aencomen. De Lantgrave Mauritius soude oock met eenige duysent Mannen daer by comen, de sprake gaet, datter metten eersten eene Entrepresa soude voorgenomen werden. Ondertusschen heeft de Marquis Spinola noch eenige Stedekens inghenomen, als Zummeren, Kirchberg, ende andere plaetsen meer. Daerenteghen souden de Vorsten dat stedeken Gertsheym, tusschen Worms ende Oppemheym ghelegen, den Churvorst van Mentz toebehoorende, oock ingenomen hebben.
Aen de nieuwe Fortresse tusschen Keulen ende Bon, den Papen-bril ghenoemt, wert noch sterc ghearbeyt, die Stucken geschut daerop gebrocht, zijn 2 naer de stadt Bon ghestelt, 3 naer dat Rijndorf, ende den Rhijn afwaerdts, sullende aldaer een Licent ghelegt werden, ende alle schepen die op ende afwaerts varen, daer moeten aenleggen ende die beyde Tollen van Bacharach ende Caub aldaer betalen moeten, so dat sulcks eenen vremden handel alhier ende op den Rhijnstroom gheven sal.
Men verstaet uyt Praeg dat die leste genoemde Saxische Leeningh afvoordering wert in druc verveerdicht, ende sal haest uytgaen, daerinne bevinden sich 61 leenstucken van Steden, Dorpen, Casteelen, dewelcke die gebroeders van Coburg ende Eysenach selve in te trecken, ende die leeningen op gedragen worden.

VVt Franckfoort, den 11. October.

Wy verstaen, dat het in des Marquis Spinola Legher seer sterft, ende loopen die Soldaten veele wech. Der Vorsten volck ligghen in hunne quartieren noch stille, doch hebben hun aen eenighe plaetsen verdeylt, mochte met den naesten wel materie te schryven voorvallen. Ondertusschen rooven die Ruyters aen beyden zyden op een ander, doen veele af-breuck. Voor 3 daghen hebben Spinola Ruyters dat schoone Dorp Gunters-Blom, den Graven van Leyninghen toebehoorende, inden gront afghebrandt, om dat sy 5. van hunne Ruyters doodt gheschoten hadden. Tot Oppenheim wert die Schipbrugge van Spinola opghenomen ende opwaerts gheleght, tot wat eynde weetmen noch niet.

VVt des Prince van Orangien [Veltleger] den 14 October.

Dese daghen heeft in het Enghelsche quartier wederomme grooten brandt gheweest, ende vele schade geschiet, daeromme hun is verboden worden geene hutten meer van stroy te maken, maer wel van berderen, ondertusschen moeten hun een deel hun inde Schepen behelpen.
Den roep heeft eenighe daghen ghegaen, als dat Don Louys de Velasco, met een deel volcks hooger aen trecket, als oock doen soude de Gouverneur van Maestricht ende die van Antwerpen, om hun naer den Rhijnstroom met eenighe duysent mannen te vervoeghen, tot wat intentie weetmen niet, ofter noch yet uyt volgen sal, leert de tydt.
Alhier syn eenighe aencomen uyt die Schantsche by Mondorp, brengen advijs dat niet alleen dat Fort in defensie, ende den Weert wel verwaert ende besorght is, maer dat oock op de Berghsche syde, van den hoeck vande riviere de Sijgh ende Rijndorp langhs den Rhijn tot teghen over die Stadt Bon ghetrencheert ende verschants is, datmen niet alleen den Rhijnstroom dwinghen kan, maer oock te Lande defension doen can, tegen alle aenvallen, soo datmen oock die Dorpen Mondorp, Rijndorp ende andere ghenoechsaem can bevrijen. Ondertusschen staet het alhier in onsen Legher noch in voorgaende terminis, ende geene sonderlijcke veranderinge voorgevallen.

’t Amſterdam by Ioris Veseler, Ao. 1620. Den 17. October.
Voor Caſpar van Hilten, aen de Beurs in den gecroonden Hoedt.