DE MARK.
(Zie noot No. 30.)
In een land als Duitschland, waar nog ongeveer ⅔ gedeelte der bevolking leeft van den landbouw, daar is het noodzakelijk dat de socialistische arbeiders en door hen de boeren vernemen, hoe het hedendaagsch grondeigendom, het groote zoowel als het kleine, ontstaan is: noodzakelijk dat tegenover de hedendaagsche ellende der daglooners en der verhypothekeerde kleine boeren wordt gesteld het oude gemeentelijke eigendom van alle vrije mannen op hetgeen toen voor hen in waarheid een "vaderland", een geërfd vrij gemeenschappelijk bezit was. Daarom geef ik een korte geschiedkundige uiteenzetting van die oorspronkelijke, oude, Duitsche regeling van den grond, die hoewel in gebrekkige overblijfsels tot heden bewaard is gebleven, maar die in de middeneeuwen gediend heeft tot grondslag en voorbeeld van alle openbare regeling en het geheele openbare leven niet alleen in Duitschland maar ook in Noordelijk Frankrijk en Engeland en Scandinavie doordrongen heeft. En toch kon zij zoo in het vergeetboek geraken, dat nu in de laatste tijden G.L. Maurier de beteekenis ervan opnieuw ontdekken moest.
