48
De grond in het Berkenrodesche bosch is lager en vochtiger dan de Hout; het komt meer overeen met het Haagsche Bosch, en ook de planten beantwoorden aan die overeenkomst. De Arum maculatum, Milium effusum en Circaea lutetiana zijn ook in het Haagsche Bosch, doch niet in den Hout gevonden.—Zoo staan de planten steeds in naauwe betrekking tot den bodem.—Behalve de genoemde planten, vindt men op Berkenrode nog de vrij zeldzame spelingen van de Ajuga reptans en Viola odorata met witte bloemen.
Veel overeenkomst met Berkenrode heeft ook de door linnaeus beroemd geworden Hartenkamp, die een half uur gaans verder in dezelfde streek gelegen is.—De overplaats van de Hartenkamp vormt met het liefelijk Groenendaal en Boschbeek een prachtige, bijna onafgebroken reeks binnenduinen en duintjes, die zich ten zuiden aansluiten aan de weelderig begroeide hoogten van Hillegom en Lisse. Daar eindigt de heuvelstreek om allengs plaats te maken voor eentoonige weilanden. De bouwvallen van Teylingen en van Brederode wijzen de zuidelijke en noordelijke grenspunten aan van het paradijs van Holland, dat Haarlem tot middenpunt heeft.
Wij verlaten den Hout zuidwaarts, en slaan digt bij het dorp Heemstede een voetpad in, dat regts van den straatweg een weiland doorkruist. De bodem van dat weiland is golvend en ongelijk; er staan eenige schilderachtige groepjes met dennen, en voor ons verheft zich een hoogte, geheel met dennen begroeid. Hier ligt Groenendaal, gekenmerkt door zijn rijkdom aan dennen. Overoude beuken, eiken en abeelen zijn hier mede niet zeldzaam. Op sommige der hoogste punten is de natuur woest en oorspronkelijk. De dennen staan of als hooge zuilen in groepjes, of ongeregeld door elkander en vormen donkere partijen; aan den voet dier dennen zien wij braamstruiken en wilde kamperfoelie; de grond is met welige en hooge mossen bedekt, waaronder het driekantig en het glanzend dekmos (Hylocomium triguetrum Sch. en H. splendens Sch.), twee der prachtigste mossen van ons land, die in den Hout zeer zeldzaam zijn.—Diep in de laagte ligt