59
weinig jaren een nietig overblijfsel van het kasteel Rolland, dat, volgens de overlevering, het eerst is gesticht door rollo of roeland (Hrolf), neef van roruk, en wegens zijn wreede invallen en plunderingen in Holland en Zeeland berucht.
Maar aan Kraantje-lek is nog een andere herinnering verbonden.—Op den Blinkert was het, dat witte van haemstede, Grave Floriszoon van Holland, in 1804 met zijn dapperen verscheen om Holland te bevrijden van de woeste benden van gwy van vlaanderen, den aanmatigenden Belg.
"Heer witte van haemstede", zegt de Kronijk, „quam uit Zirixzee met eenen Hoecboot, ende seilde buten omme, ende quam an tot Santvoerd, ende quam binnen Haerlem, daer vielen hem bij die Carmerlaers alle, ende ontwant zyn standaart, daer eenen roede Leeuwe in stont met eenen blauwen bastoene, doe riepen sy alle, man ende wyf, God hebts danc die ons dit bluet van Hollant heeft toe gesant ende toghen allen mit hem uit ende sloegen die Vlamingen ende verjaechdese tot Leyden toe."
Hollands kinderen mogen dit alles steeds blijven gedenken als zij spelen rondom den boom van het oude Kraantje-lek. Zij mogen waken, dat die boom niet door schendende handen worde geveld.
De iepen of olmen zijn in de duinstreken zeer algemeen, vooral de kurkiep, waartoe onze boom behoort en die zich vooral door de fraaije dikke, kurkachtige schors der jonge takken onderscheidt, Deze iep blijft veelal heesterachtig en is het talrijkst in de boschjes, die onmiddellijk aan de duinen grenzen.
Eenigzins oostwaarts van Kraantje-lek is een met eiken en dennen begroeide heuvel, waar de gewone heideplant (Calluna vulgaris salisb.) verwilderd gevonden wordt. Deze heuvel is een der hoogste punten van de hofstede Elswoud. Langs grazige of met mos bedekte lommerrijke voetpaadjes dalen wij af in een eerwaardig park met prachtige, oude boomen, groene grasvlakten en kronkelende vijvers.—Hier en daar vertoont zich een weiland, door bosch omringd en met groepjes boomen beplant. Elswoud is een der grootste en schoonste buitenplaatsen rondom Haarlem
