toe: hy betoond namentlijk, hoe de Scythiſche of oude Tarrariſche tael van de Duitſche niet verſcheelt: en als noch in Cathay en deerſte grond van America d' overblyfſels van beide de geſeide ſpraeken te vinden zijn; want’t rijk Cathay‚ word verdeelt in ſeven landfchappen, welker uiterſte na America de benaeming Tendhuk, door een verkorting ſo veel is als t’ ende den bouk, alſo het d'uiterſte hoek van Aſia uitmaakt. En niet minder blijkt de ſelve waerheid in ’tkoningrijk Anjan, beteikenende een angang, ter oorſaek aldaar d'ingang leit uit Tattarye in America. Achter Anjan doedſich op’t groot geweft Bergo, dewijle de Scythen, her vaderland verlaetende, haer ſelf alhier bergden. Ondertuſſchen blijft het waerſchijnelijk, dat ſedert de eerſte bevolkers andere en wederom andere, uit gelegene kuſten en eilanden aen America, derwaerds geſcheept zijn, welker togten de tijd voor de nakoomelingen in vergetendheid verborgen heeft.
Derde Hoofd-ſtuk.
Eerſte Ontdekkers van America.
Togt gedaen by Chriſtoffel Colonus.
CHriſtoffel Colonus[1], doorgaens (hoewel verkeerdelijk) Columbus genaemt, is gebooren in 't arm dorp Arbizolo, gelegen onder d' heerſchappy van Genua, dicht by Savona. Sijn vader leefde by viſchvangſt op de Middelandſche Zee. [2]Sulx Sebaſtiaen Schroter en nevens hem andere geleerde dwaelen, die Colonus ſtellen herkomſtig uit’t vlekke Cucureum en ’t adelijk geſlacht Piliſtrelli: dewijle Peter Bizarus landſman van Colonus onwederſprekelijk bewijs voor des ſelfs geringe afkomft bybrengt: [3]en onder andere hoe ’t gegemeine-beſt van Genua weigerde te ontfangen de rijke erf-maeking die haer Colonus volgens uiterſte wille na liet, dewijl van geen viſſchers ſoon wilde erven, onaengeſien , wegens 't ontdekken van Hiſpaniola: doorde Caſtiliaenſche koning Ferdinand onder de voornaemtſte adel geplaetſt, en met adelijke wapenen voorſien was. [4]Colonus ſwerfde van kinds been af by de zee: konde meer en gewiſſer opmerking uit wind, weder en ſtroomen nemen, dewijl in de wis-konſt en ſtarren-kijkery boven gemein groote kennis had. Onder andere nam hy acht op deweſtelijke winden,die buiten de Straet Gibraltar, eenige dagen achter een ter geſetter tijd waeyden: waer over verſcheide bedenkingen by ſich voede van een Nieuwe Weereld en gemakkelijke togt derwaerds, gelijk Peter Maria Milaner getuigt. [5]Hy bragt inſgelijx veel tijdſoek met pas-kaerten te maeken: en dewijl de Portugeeſen toenmaels bovenandere landaerd yverden om een vaart lanx Africa na Ooſt-Indien te ſoeken, trok derwaerds: ten einde kennis kreeg van d'Africaenſche Kuſten, ſoo verre onlanx ontdekt waren. Zedert nam Colonus fijn huiſveſting op 't eiland Madera. [6]Alhier komt een vreemde ſaek voor. Frans Lopes de Gomeſa ſteld hetaldus ter neder. Een ſchipper welkers vaderland en naem in't vergeedboek geraekt is, (ſommige nochtans brengen hem te huis in Andaluſia, andere in Biſcayen, andere in Portugal) handelende op de Canariſche en Vlaemſche eilanden, wierd beloopen van een ſtorm uit den ooſten, die hem weſtelijk aendreef voor onbekende kuſten. Door ongemak en honger was het ſcheeps-volk vergaen, op drieman na. Ter naeuwer nood geraekte ’t geraebraekte ſchip binnen Maderaes haven, en de ſchipper ten huiſe van Colonus. [7]Des ſchippers naem meld Aldrete Spaenſch hiſtory ſchrijver: hy noemt hem Alfonſo Sanchiez de Huelva. Deſe binnen weinig dagen af-lijvig, liet Colonus by erfmacking na de pas kaerten ontworpen van ſijn ongelukkige togt. Colonus (dathy aldus‚ en niet Columbus, moet
