Pagina:FrankVanDerGoesWerk1939.djvu/25

Deze pagina is gevalideerd

heid bekend; en leert ons tevens, dat wij ons te Soerabaja bevinden.

Wij moeten reeds onmiddellijk doen opmerken, dat alleen eenige min of meer belangrijke onderdeelen het uiterlijk betreffende, ons omtrent het milieu inlichten; de schets van Indische toestanden, in het begin van het eerste bedrijf, raakt nergens het wezen der dingen, alleen en uitsluitend eenige huishoudelijke zaken, eenige maatschappelijke verhoudingen. De locale kleur, hoe nauwkeurig zij ook moge zijn, is oppervlakkig. Het karakter der personen laat zij onaangeroerd; deze staan, zoo zij Indisch getint zijn, nog geheel in de grondverf.

Er is, in één woord, niets gedaan om u te doen gelooven dat bij deze lieden gebeurtenissen kunnen voorvallen, die bij gewone menschen onmogelijk zouden zijn. Holtzius wacht dus zijn meisje uit Holland, gelijk gij, lezer, haar uit Buiksloot zoudt wachten.

Holtzius heeft haar niet gezien gedurende vier jaren, maar een zeer drukke briefwisseling heeft beiden in staat gesteld elkander geen uur van die vier jaren, als het ware, alleen te laten. Holtzius en Anna kennen elkaar, lezer, als gij uwe beste vriendin; zij zijn wederkeerig van elkanders trouw en deugd overtuigd zooals niemand; en zij verlangen naar het wederzien met begrijpelijk ongeduld.

Holtzius heeft een boezemvriend: ik onderstel, waarde lezer, dat gij de boezemvriend zijt van een bruidegom, van iemand dien gij kent als uw zak en van wiens bruid gij dagelijks gedurende vier jaren den verdienden lof hebt hooren zingen door uwen vriend. Niets ter wereld heeft u ooit reden gegeven haar te verdenken van het geringste kwaad. Zij is de bruid van uw boezemvriend; en zoudt gij niet aan haar deugd gelooven met dezelfde kracht als haar bruidegom aan haar deugd gelooft?

Gezegde bruidegom ontvangt, den avond voor Anna's aankomst, zijne vrienden. Een jong officier is van het gezelschap; men heeft hem geïntroduceerd, en hij doet zijnen nieuwen kennissen eenige verhalen.

Hij schetst een liefdesavontuur.

Een dametje, dat op hare gunsten niet zuiniger was dan

21