ders de solidariteit der beschaafde Europeesche volkeren geenszins in acht. Natuurlijke en onverzoenlijke vijanden der koloniale mogendheden, zijn de oorspronkelijke bewoners van hare bezittingen. Onverzoenlijke en natuurlijke vijanden van de Protestantsche Staten, de regeeringen der Roomsche landen; de Turken, desgelijks, van de geheele Christenheid. Niettemin—zoo luidt de onophoudelijke beschuldiging van de internationale pers—leveren de Nederlandsche handelaren voor grof geld hunne diensten en goederen aan ieder zonder onderscheid die hen betaalt: aan de Amerikaansche roodhuiden, aan de Spanjaarden, aan de Mohammedanen.
Aan den protektor Cromwell wordt gemeld in November 1653 uit een plaats in Noord-Amerika dat de inboorlingen krijgsbehoeften hebben gekocht van de Hollanders.
- "....en, schrijft de berichtgever, door middel van dezen verdoemelijken handel, gelijk de Hollandsche bewindvoerder het zelf noemt, betoont dit aardschgezinde ras, wier geld hun God is, zich uiterst voorkomend aan de barbaren die als een welgewapende macht hen zullen bijspringen, zoo wij iets tegen de Hollanders zullen ondernemen, en aanvallen op de Engelschen".[1]
Engelschen en Zweden, goed gereformeerde volken, zijn minder bij hen in tel dan het katholieke Spanje. Uit Amsterdam wordt in 1656 naar Engeland geschreven:
- "Wat de gemeenschappelijke zaak betreft, is er geen de minste hoop dat Holland, in deze provinciën de aanzienlijkste, zich voegen zal bij hen die haar zoeken te bevorderen omdat zij voor deze laatsten meer haat en vijandschap gevoelen dan voor den gemeenschappelijken belager der Protestanten.
- "Ook houden zij vol, dat hun belang meebrengt dat zij Engeland en Zweden tegen elkander doen opwegen, wat reeds een aangenomen leerstelling bij hen is; zoodat zij hiervoor openlijk uitspreken dat zij meer winnen met Spanje dan met al de overige Rijken...."[2]
