kwam in drie distrikten in herstemming en werd ook in drie distrikten gekozen: Leeuwarden, Tietjerksteradeel, Winschoten. Bij herstemming gekozen werd nog Van Kol in Enschede, en in Maart 1899 Schaper in Veendam.
Aan Troelstra, niet als éénling in de Kamer verschenen en blijkbaar ook niet als door een of andere gril van de stembus, moest de wijze van zijn verkiezing al dadelijk eenig gezag geven. Tot op zekere hoogte—zoo weinig heeft men hier met toevalligheden te maken—geldt dit ook voor Schaper, die zoo jong als hij was, sedert '97 de Groningsche arbeiders vertegenwoordigde in den gemeenteraad en in Juni '98 voor twee distrikten, zijn eigen stad en Hoogezand, benoemd was tot statenlid. Volstrekt niet onbeteekenend is ook de verkiezing van Van Kol geweest, die, toen de liberale afgevaardigde, N.G. Pierson, minister was geworden, het genoemde proletarische distrikt voor de partij veroverde. Zelfs de uitspraak van andere Friesche kiezers, in Schoterland, telde mee, hoewel de kandidaat Van der Zwaag, een der voornaamste propagandisten van de oude beweging in die provincie en nu als z.g. revolutionnair socialist gesteld, zijn verkiezing te danken had aan de populariteit van zijn persoon bij de proletarische en kleinburgerlijke massa, die tusschen richtingen in het socialisme nog niet had leeren onderscheiden.
Zoo kon dus, toen in September van dit gedenkwaardige jaar de Kamer bijeen kwam, niemand de beteekenis ontkennen van het feit, dat men er niet slechts nieuwe personen zag, maar dat een nieuwe politieke partij er haar intrede had gedaan—een partij bovendien, waarvan het bijzondere klassekarakter voor haar tegenstanders maar al te duidelijk moest zijn. Tegen verschillende burgerlijke partijen hadden de socialisten in den verkiezingsstrijd gestreden; en al waren zij pas gekozen op den dag van de herstemming, waarbij voor de burgerlijke partijen allerlei stembus-overwegingen te pas kwamen, zoo had toch reeds met een groote overwinning gelijk gestaan dat onze kleine, nog nauwelijks georganiseerde
