Pagina:FrankVanDerGoesWerk1939.djvu/390

Deze pagina is gevalideerd

Zooals reeds gezegd, staat dit onomstootelijk vast. Bewijzen zullen wij in een volgend artikel geven, bewijzen in stukken uit vroegeren en Iateren tijd te vinden. Voor heden volstaan we met een verklaring, onmiddellijk na de gepleegde vervalsching, door den schrijver zelf aan een van zijn vrienden gegeven. Engels schreef n.l. in een brief op 3 April 1895 aan den schoonzoon van Marx, Paul Lafargue, het volgende:

 
"X. heeft mij een aardige poets gebakken. Hij heeft uit mijn inleiding bij de artikelen van Marx over Frankrijk van 1848 tot 1850 alles genomen wat hij gebruiken kan om de tot iederen prijs vreedzame en anti-gewelddadige taktiek te steunen die hij sedert eenigen tijd verkiest te prediken, vooral in dezen tijd nu men in Berlijn dwangwetten in de maak heeft. Maar deze taktiek verkondig ik alleen voor het Duitschland van heden, en dat bovendien nog met alle voorbehoud. In Frankrijk, België, Italië, Oostenrijk kan deze taktiek niet zoo maar worden toegepast, en voor Duitschland kan zij morgen al onuitvoerbaar worden ."
 

Welke naam met de letter X. wordt aangeduid, kan men enkel gissen; het doet ook aan de historische waarde van dit schrijven weinig af: de hoofdzaak staat er duidelijk in te lezen. En men denke niet dat de brief eerst veel later is bekend gemaakt. Neen, men vindt hem, met andere dergelijke stukken, opgenomen in het wetenschappelijk orgaan der Duitsche partij, de "Neue Zeit", nr. 14 van den 19en jaargang, Dl. I blz. 426, begin Januari 1901 verschenen.

Toch, alsof niets gebeurd ware, bleef de legende van Engels' bekeering tot de zienswijze van de rechtssocialisten voortwoekeren. Zoo zijn hun manieren!

 

Engels over het parlementaire stelsel.

 

Het is nu allereerst noodig dat wij iets vertellen over

386