- "Zien wij niet juist dat overal vertegenwoordigers der sociaal-demokratie zich praktisch plaatsen op den bodem van het parlementaire werk, de evenredige vertegenwoordiging en de wetgeving door het volk?—wat alles in tegenspraak staat tot de diktatuur....
- De geheele practische werkzaamheid van de sociaaldemokratie is gericht op het scheppen van toestanden en vormen welke de overgang der moderne bedrijfsinrichting tot een van hoogere orde zonder schokkende uitbarstingen mogelijk maken en waarborgen" (blz. 127).
Ook deze laatste woorden zijn karakteristiek voor de reformistische zienswijze. "Een verandering van bedrijfsinrichtingen ("Geschaftsführung"), zóó vat Bernstein het doel van de moderne arbeidersbeweging samen. Een zuiver zakelijke maatregel dus, waarvoor nu juist niet alleen of misschien niet eens voornamelijk de arbeidersklasse zou te vinden zijn. Ook volgens de marxistische opvatting zal de socialistische beweging natuurlijk de bestaande, kapitalistische "bedrijfsinrichtingen" moeten opheffen. Deze verandering, minder als een overgang dan als een omwenteling te denken, kan echter niet beschouwd worden als 't hoofddoel en nog minder als een einddoel. De bevrijding van het proletariaat, de bevrijding van de massa der bevolking uit de gebondenheid en de ellende van het kapitalisme: dit door Marx en Engels gestelde doel gaat de stoffelijke, ekonomische verandering die als middel voor dit doel noodig is, ver te boven. Door Marx en Engels is met deze aanwijzing aan de socialistische beweging een revolutionnair en een proletarisch karakter gegeven. Als verdere "konsekwentie" verlangt Bernstein daarentegen dat de sociaal-demokratische propaganda de tot dusver meest gebruikelijke tegenstelling: proletarische tegen burgerlijke, zal vervangen door de tegenstelling: socialistische tegen kapitalistische maatschappij.
En men moet niet zeggen dat dit onderscheid enkel een spel met woorden is—Bernstein wist trouwens wel beter. Zooals vanzelf spreekt, verlangen alle socialisten de socialistische in plaats van de kapitalistische ekonomie.
