Pagina:FrankVanDerGoesWerk1939.djvu/50

Deze pagina is gevalideerd

maken, de hervorming van de maatschappij in een werkplaats waar doelmatigheid en rechtvaardigheid het reglement is; iedereen gevoelt dat elke openbare leugen een hinderpaal te meer is om daartoe te komen.. En deze speciale leugen wordt bestendigd, dat het gezag in den Staat noodig heeft en gerechtigd is tot onderdanigheid, uiterlijke pracht, weelde betaald door de armen, hulde gebracht door onmondigen; dat het gezag, erfelijk in een familie, noodzakelijk wijsheid, deugd en edelmoedigheid verleent aan hare leden, dat het gezag niet is een dienst voor het lichaam van de menschen, maar een heerschappij ook over hun geest.

Van de twee groote partijen waarin de regeerende klasse quasi verdeeld is, is de valsche monarchistische propaganda het uitbundigste bij de liberale partij. Haar kan dit het minst vergeven worden. Juist haar werk was het en hare historische taak is het geweest, in Nederland de laatste koninklijke prerogatieven weg te nemen. Thorbecke, dien ik al genoemd heb, heeft het koningschap meer afbreuk gedaan dan eenig sociaal-democraat, meer dan eenig nihilist. Ten volle heeft de liberale partij verdiend den smaad dien zij van hare conservatieve tegenstanders heeft verduurd wegens hare democratische gezindheid. De liberalen hebben den zin genomen uit de betuigingen van gehechtheid en trouw aan het koningschap, die de liberalen nu door al hun organen uitspreken; er zijn niets dan ledige frazen overgebleven. Immers, wat wil dat zeggen tegenwoordig: trouw aan de monarchie? Iets anders dan dit, dat men de titularissen wil laten in het bezit van hunne titels en inkomsten, kan het onmogelijk beteekenen. Dat men aan den koning of koningin een nieuw recht zou willen schenken, of eenig verloren recht zou willen teruggeven, kan men niet bedoelen. Zelfs meent men er niet mede dat men de tegenwoordig nog in naam bestaande rechten, naar de letter uitgeoefend wenscht te zien. Zou eene kamermeerderheid dulden dat de Duitsche prinses, die voor twaalf jaren met Willem III getrouwd is en thans Regentes is van het Rijk, dat zij "naar welgevallen" een minister ontsloeg

46