42
van het Kapitaal, die tot het monopolie en het Imperialisme voeren, onderschatte, evenals hij dus de geestelijke, zedelijke en stoffelijke krachten onderschatte, die het Proletariaat zou noodig hebben om het Kapitalisme te doen vallen, even zoo heeft hij de nieuwe oorzaken der Revolutie niet gezien, niet kunnen zien.
Hij meende, dat het Kapitaal economische krisissen zou veroorzaken, en dan door het Proletariaat omvergeworpen zou worden.
Maar in werkelijkheid stuit het Kapitaal in zijn uitbreiding over de aarde op politieke hindernissen [1], die het slechts kan overwinnen door vernietiging van zijn eigen krachten op een reusachtige schaal. Dit doet het proletariaat ontzettend lijden, en brengt het dus tot de Omwenteling, tot de Omverwerping van het Kapitaal.
Alles, letterlijk alles is nu voorhanden wat de revolutie noodig, veel, oneindig veel wat haar uitvoerbaar maakt.
De menschen en de middelen, de materieele en de geestelijke krachten voor haar verwezenlijking zijn alle aanwezig.
De Nood, de eerste en sterkste, ja de eigenlijke en eenige voortbrenger aller revoluties, de nood van millioenen, van de massa, van de meerderheid der volkeren is aanwezig. En niet slechts in een klein deel der wereld, maar internationaal. In alle landen der aarde.
En de hartstochten zijn aanwezig, door den oorlog, door den nood in het leven geroepen. De smart, de verontwaardiging, de haat.
De smart over de verliezen en de verwoestingen, de verontwaardiging tegen de kapitalistische klassen en hare heerschers, die den oorlog teweegbrachten, de haat tegen het Kapitalisme in het algemeen.
De psychologische, de menschelijke factoren, die de revolutie moeten maken, zijn dus aanwezig. En zij zullen nog heftiger ontbranden. Want dit is een proces in wording, en hoe langer de oorlog duurt, des te meer zal het toenemen.
En de materieele middelen zijn aanwezig. Want het
- ↑ En toch door economische oorzaken: door de „overproductie" aan kapitaal, die alle staten dwingt tot uitvoer van kapitaal, tot koloniale politiek, tot Imperialisme, en die ze zoodoende in oorlog brengen.
